Hubble Uzay Teleskobu şu an çevrimdışı.
Teleskobun taşıdığı bilgisayarın bağlantısı, 13 Haziran Pazar günü kopmuş. Dünya’daki mühendisler ise şimdilerde bilgisayarı yeniden çalıştırmak için çeşitli işlemler yürütüyor.
Teleskoptaki bilgisayar yükü, tahmin edeceğiniz üzere Hubble’ın bilimsel faaliyetlerinin devamı için hayati önem taşıyor. Cihazın ‘beyinlerini’, Hubble’ın donatıldığı çeşitli cihazları eşgüdümleyip kontrol eden bu bilgisayar oluşturuyor. Bilgisayar, bunun yanısıra teleskoptaki sorunları da gözetliyor.
NASA’da çalışan mühendisler, ilk başta kesintinin sebebinin bozulan bir bellek modülü olduğunu düşünmüş. Bilgisayar yeniden başlatılmaya çalışılmış ancak başarılı olunamamış. Bu yüzden Hubble operasyon takımı, 16 Haziran Çarşamba günü yedek bir bellek modülüne geçmeye çalışmışlar.
Fakat bu da nafile olmuş.
NASA, bir blog gönderisinde “Yedek modülü başlatma emri tamamlanamadı” diye açıklıyor.
“Perşembe akşamı, söz konusu bellek modülleri çevrimiçi yapılmaya çalışılırken daha fazla tanı bilgisi toplamak üzere her iki modülde de başka bir girişim yürütüldü ancak bu girişimler de sonuçsuz kaldı.”
Hubble’ın bir takım ağrı ve sızılar yaşaması çok da şaşırtıcı değil. 1990’dan fırlatılan uzay teleskobu, bulunduğumuz noktada 30 yıldan uzun süredir çalışıyor ve görevlerine çeşitli eklemeler yapılıyordu. En yeni (ve nihai) hizmet görevi 2009’da gerçekleşmişti. Onarılamayacak bir yıpranmanın meydana gelmesi ise an meselesiydi.
Ancak Hubble’ın dört adet 64 bitlik bellek modülü bulunuyor ve aynı anda sadece bir tanesi kullanılıyor. Diğer üç tanesi yedek. Ek olarak, büyük bir sorunun yaşanması durumunda kullanılabilecek başka bir yedek bilgisayar daha bulunuyor. NASA’nın aktardığına göre, operasyon takımı çeşitli testler yürütüp daha fazla bilgi toplayacak ve sorunun daha iyi izole edilmesi sağlanacak. Cihazlar, sorun çözülene kadar güvenli modda kalacak. Teleskobun kendisi ve bilimsel cihazları iyi durumda.
Dolayısıyla, Hubble’ın yaşamaya ve bizi yıldızlara götürmeye devam etmesi çok muhtemel. Fakat bunu sonsuza kadar yapmayacak çünkü parçaları nihayetinde aşınacak veya yörüngesi bozulacak. Daha sonra, mühendislerin onu geri getirmesi gerekecek. Teleskop, atmosfere girdiği sırada yanarak uygun ve görkemli bir şekilde veda edecek.
Hubble görevinin planlanan bir bitiş tarihi bulunmuyor. Bu yüzden, bilime yapacağı katkıların tadını en az birkaç yıl daha çıkarmayı umuyoruz.
Michelle Starr/ScienceAlert. Ç: O.
