NASA’nın Hubble Uzay Teleskobu’nu kullanan bilim insanları, uzak bir yıldızın etrafında dönen bir gezegenin atmosferini kaybetmiş olabileceğini fakat volkanik faaliyet yoluyla ikinci atmosferini kazandığını gösteren bulgulara ulaşmışlar.
GJ 1132 b adı verilen gezegenin, başlangıçta kalın bir hidrojen tabakasına sahip atmosferiyle gazlı bir dünya olduğu varsayılıyor. Dünya’nın birkaç katı çapa sahip bu “alt Neptün” gezegeninin, etrafında döndüğü sıcak ve genç yıldızdan gelen yoğun radyasyon sebebiyle hidrojen ile helyumdan oluşan ilk atmosferini hızla kaybettiğine inanılıyor. Böyle bir gezegenin kısa bir sürede soyularak, hemen hemen Dünya boyutundaki çıplak bir çekirdeğe dönüşmesi gerekirdi. Fakat işler burada ilginç hale geliyor.
Hubble’ın gezegende atmosfer olduğunu tespit etmesi, gökbilimcileri şaşkınlığa uğratmış. Şu an mevcut olan bu atmosfer, gökbilimcilerin kuramına göre ikinci atmosfer. Doğrudan gözlem bulguları ve bilgisayar modellerinden yapılan çıkarımları birleştiren araştırma takımı, bu atmosferin moleküler hidrojen, hidrojen siyanür ile metandan oluştuğunu ve ayrıca bir aerosol pusu içerdiğini bildiriyor. Yapılan modellemeler ayrıca, söz konusu aerosol pusunun fotokimyasal şekilde oluşan hidrokarbonlara (Dünya’daki smog gibi) dayandığını akla getiriyor.
Bilim insanları GJ 1132 b’deki mevcut atmosferik hidrojeni, gezegenin eriyen magma tabakasıyla emilen ve şimdilerde volkanik süreçler yoluyla yavaşça salınan esas atmosferdeki hidrojen şeklinde yorumluyor. Bugün görülen atmosferin sürekli biçimde yenilendiği ve böylelikle uzaya kaçan hidrojeni dengelediği düşünülüyor.
NASA/Goddard Uzay Uçuş Merkezi. Ç: O.
