Bitik pille çalışan cep feneri
Ölüler hayata geri dönüyor
Bitti gözüyle baktığınız pilleri sakın atmayın, onlar aslında bitik değil. Yepyeni bir alkalin pilin 1,5 voltluk elektrik potansiyeli vardır ve kullanıldıkça bu düşer. Voltaj nihayet çoğu aygıtı çalıştırmayacak
kadar düşer ama pilin içinde, orijinal yükün aşağı yukarı %15’ine denk gelen bir miktar hapis kalır. “Joule hırsızı” adlı devreyi kurarak bu gücü bir beyaz LED yakmak için kullanabilirsiniz.
Devre, azalmakta olan voltajı yükseltiyor ve gözle görülemeyecek kadar hızlı darbeler şeklinde yolluyor. Dolayısıyla LED sürekli yanıyor gibi gözükse de, aslında vaktinin yarısından fazlasını kapalı geçiriyor. Joule hırsızını D boyutlu bir pil kutusuna monte ederseniz eski pillerinize can verecek
İstatistikler
Süre: 2 saat
Maliyet: 30 dolar
Zorluk: Orta
Araçlar
– Havya
– Kablo sıyırıcı
– Makas
– Çift taraflı köpük bant
Malzemeler
– Kutupları olan D boyutlu pil kutusu
– Pil adaptör seti
– 10 mm’lik süper parlak beyaz LED
– Eski bir ağ kablosundan alınma 0,5 mm’lik tel
– En azından 1,9 mm’lik toroid transformatör çekirdeği
– Cep feneri açma kapama düğmesi
– 1 kiloohm direnç
– 2,5 cm’lik yuvarlak devre kartı
– NPN transistör
– Bitik AAA, AA, C ya da D boyutlu alkalin piller
Talimatlar
1
Pil kutusunun bir eksi kutbu (yaylı kontak ve siyah tel içeriyor) bir de artı kutbu var (kırmızı telli). Ayrıca dört köşesinde küçük delikler bulunuyor. Telleri, bağlı oldukları kutuplara en yakın deliklerden geçirin. Siyah teli kutunun eksi ucuna kadar götürüp aynı taraftaki karşı köşeden geri çekin. Sonra iç kenar boyunca çekip bu sefer de artı uçtan, kırmızı telin karşısından çıkarın.
2
Anahtarı bağlayın
Köpük bant ile fener anahtarını kutunun eksi ucuna bağlayın.
3
Anahtarı lehimleyin
Siyah teli düğmenin hemen altından kesin, iki ucunu sıyırın, sonra anahtarın kutuplarına lehimleyin.
4
LED’i yerleştirin
LED’in bacaklarını iki değil de üç delik kaplayacak şekilde açın, sonra ışığı kartın ortasına yerleştirip bacaklarını deliklerden geçirin.
5
LED’in bacaklarını büküp lehimleyin
LED’in bacaklarını büküp devre kartının altına lehimleyin.
6
Transistoru yerleştirin
Transistorun ambalajına (ya da internetten seri numarasına) bakıp kolektör, baz ve emitör bacaklarını bulun. Devre kartına LED’in hemen yukarısına yerleştirin, bacaklarını büküp alttan lehimleyin. Öyle ki, LED’in kısa bacağı ile emitör, uzun bacağıyla da kolektör birbirine bağlı olsun.
7
Direnci yerleştirin
Direnci devre kartına LED’in hemen altına monte edip bacaklarını aşağıdan lehimleyin. Transistorun baz ayağını büküp LED kutuplarının arasından geçirin ve siyah pil kablosuna en yakındaki dirence lehimleyin. Transistor ve direnç resimdeki gibi görünmeli.
8
Pil kutusunun bağlantılarını hazırlayın
Pil kablolarını kutudan çıktıktan 3-4 cm sonra kesin, sonra uçlarını sıyırıp kalaylayın.
9
Pil bağlantılarını devre kartına yerleştirin
Pil kutusundan çıkan kırmızı teli devre kartına, LED’in hemen sağına ve siyah teli hemen soluna bağlayın.
10
Pil bağlantılarını lehimleyin
Pil kutusunun siyah telini büküp devre kartının alta lehimleyerek LED’in kısa bacağıyla birleştirin.
11
Telleri yerleştirin
İki adet 50 cm’lik tel kesin, uçlarını sıyırın, birer ucuna lehim pastası sürün. Bunları devre kartına bağlayın. Biri kırmızı pil bağlantısına (hemen alttaki deliğe) diğeri de transistörün kolektörüne (hemen sağdaki delik).
12
Toroid tellerini lehimleyin
Telleri yerlerine lehimleyin. Bu teller toroid transformatör çekirdeğini devre kartına bağlayacak. Bu noktadan sonra onlardan “toroid teli” diye söz edeceğiz.
13
Telleri toroidin içinden geçirin
Tellerin boştaki uçlarını toroidin ortasındaki delikten geçirin. Toroidi devre kartının tam ortasına, çıkıntı yapmayacak biçimde yerleştirin. LED’ler ve diğer bileşenler içte kalmalı.
14
İlk toroid teliyle dikiş
Transistorun kolektörüne bağlı toroid teliyle toroidi devre kartına “dikin.” Arada birer boşluk bırakarak teli deliklerden ve devre kartının kenarından geçirin ve tam bir tur atın.
15
İkinci toroid teliyle dikiş
Pil kutusunun kırmızı ucuna bağlı toroid teliyle aynısını tekrarlayın. Bu sefer teli, 14. adımda atladığınız deliklerden geçirin. Teller birbirine değmesin.
16
Toroid tellerini karttan geçirin
İki toroid telinin de ucunu devre kartının ortasından geçirin. İlk toroid teli (transistorun kolektörüne bağlı olan) pilin kırmızı ucunun yanından çıkacak, diğeriyse (zaten pil kutusunun kırmızı ucuna bağlı) direncin boştaki ucuna yakın duracak.
17
Toroid tellerini devre kartına lehimleyin
İk toroid telini pil kutusunun kırmızı ucuna, ikincisini ise direne lehimleyin.
18
Devreyi test edin
Pil kutusuna bir pil koyup düğmeye basarak devreyi test edin.
19
Köpük bantla yapıştırın
Çalıştığından emin olunca artan telleri kesin, kartın altını köpük bantla kaplayın, sonra bunu pil kutusunun artı kutbuna yapıştırın.
20
İş bitti
Joule hırsızı feneriniz artık kullanıma hazır!