1990’lı yıllardan beri TV izlediyseniz, Yılan Hikayesi dizisinin veya Olacak O Kadar ya da Reyting Hamdi programlarının müziği bir noktada kafanıza takılmıştır. Davis – California Üniversitesi’nde yapılan yeni bir çalışmada, söz konusu deneyimlerin gelip geçici bir sıkıntıdan daha fazlası olduğu öne sürülüyor. Kafamızda çalan bu şarkılar, sadece şarkıyla ilişkili anıların değil; aynı zamanda dizideki olaylara yönelik anıların da oluşumunda önemli bir rol oynuyor.
Çalışmanın eş yazarı ve psikoloji profesörü Petr Janata şöyle aktarıyor: “Bilim insanları, müziğin otobiyografik anıları çağrıştırdığını ve müzikli duygusal deneyimlerin, insanların en çok değer verdiği anılar arasında olduğunu bir süredir biliyordu”
“Fakat bu anıların ilk başta nasıl oluştuğu ve nasıl bu kadar dayanıklı oldukları şimdiye kadar anlaşılamamıştı. Öyle ki bir şarkının sadece bir bölümünü duymak, anıların canlı biçimde hatırlanmasını tetikleyebiliyor” diyor Janata.
Söz konusu işleyişlere ilksel nitelikli bir bakış sunan yeni araştırma, kafanıza takılan şarkıların, anıların ilk oluştukları sırada güçlendirilme sürecine yardımcı olduğunu gösteriyor. Bu yüzden, insanların müzikle ilgili yaşadığı en yaygın iki deneyimi (şarkının kafamıza takılması ve müziğin sebep olduğu hatırlama) birbirine bağlayan ilk araştırma olma özelliğini taşıyor.
Araştırmanın sonuçlarına göre bir melodi kişinin kafasında ne kadar sık çalarsa, melodiye yönelik anılar da o kadar doğru oluyor ve filmin melodiyle eşleşen belirli bir kesitine yönelik o kadar fazla detay hatırlanıyor.
Çalışma Journal of Experimental Psychology: General bülteninde yayımlandı.
Yazar: Karen Nikos-Rose/Davis – California Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
