Yaşlanmanın meydana getirdiği pek çok etkiden birisi de, yaşlı insanlarda güçsüzlüğe katkıda bulunan kas kütlesi kaybı. Salk Enstitüsü’nde çalışan bilim insanları, bu kayba karşı koymak amacıyla kök hücre araştırmalarında yaygın şekilde kullanılan moleküler bir bileşen kombinasyonu kullanıp, kas dokusunun yeniden oluşmasını hızlandırmanın yöntemlerini araştırıyorlar.
Dört gün önce Nature Communications bülteninde yayımlanan bir çalışmada araştırmacılar, söz konusu bileşenlerin yardımıyla, miyojenik ata ismi verilen kas hücresi öncüllerinin etkinleştirilmesi yoluyla farelerdeki kas hücrelerinin daha hızlı yenilendiğini göstermişler. Yaklaşımın insanlara uygulanmasından önce daha fazla çalışma yapılması gerekse de; kas yenilenmesine ve büyümesine ilişkin temel işleyişlere yönelik tespitler sağlayan araştırma, günün birinde sporcuların yanısıra yaşlanan yetişkinlerde de dokuların daha hızlı yenilenmesine yardımcı olabilir.
Makalenin eş yazarı ve Salk Enstitüsü’nde çalışan Profesör Juan Carlos Izpisua Belmonte, “Bu öncüllerin kaybolması, yaşa bağlı kas gerilemesiyle ilişkilendiriliyor” diyor. “Bizim çalışmamız, kas yenilenmesini hızlandırabilen özel unsurları ortaya çıkarmanın yanında bu olguyu meydana getiren işleyişleri de gözler önüne seriyor.”
Çalışmada kullanılan bileşenler, bunları keşfeden Japon bilim insanına ithafen sık sık Yamanaka unsurları şeklinde adlandırılıyor. Yamanaka unsurları, DNA’nın diğer proteinlere çevrilmek üzere nasıl kopyalandığını kontrol eden proteinlerin bir bileşimi (transkripsiyon unsurları) niteliğinde. Bu yapılar, laboratuvar araştırmalarında cilt hücreleri gibi özelleşmiş hücrelerin, pluripotent nitelikte olan ve daha çok kök hücreye benzeyen hücrelere dönüştürülmesinde kullanılıyor; yani pek çok farklı hücre tipine dönüşme kabiliyeti taşıyorlar.
Izpisua Belmonte’in laboratuvarında doktora sonrası araştırma görevlisi olan birinci yazar Çao Wang, “Laboratuvarımız, daha önce bu unsurların canlı hayvanlardaki hücreleri yenileyebildiğini ve dokunun yeniden oluşturulmasını teşvik ettiğini göstermişti” diyor. “Fakat bunun nasıl olduğu bilinmiyordu.”
Kas yenilenmesi, uydu hücreler şeklinde de adlandırılan kas kök hücreleriyle sağlanıyor. Uydu hücreler, bir bağ doku katmanı (bazal lamina) ile kas lifleri (miyolifler) arasındaki bir nişte yer alıyor.
Salk Enstitüsü. Ç: O.
