Kedi dostlarımızı tarif ederken, “bağımsız” veya “sokulgan” gibi olumlu özelliklerden “soğuk” veya “ilgisiz” gibi daha olumsuz özelliklere kadar kullandığımız pek çok farklı sıfat var. Kediler köpekler kadar iyi dinlemiyor gibi görünebilse de, dün Animal Cognition bülteninde yayımlanan küçük bir araştırmada kedilerin sahipleri kendilerine seslendiği zaman farklı davranabildikleri gösteriliyor. Fakat sahipleri başka bir insanla konuşurken aldırış etmiyorlar.
16 kedi (dokuz erkek, beş dişi) ile yürütülen çalışma, kedilerin aslında sahipleriyle güçlü bağlar kurabildiğini gösteren bulgular sunuyor. Fransa’daki Paris Nanterre Üniversitesinde çalışan Charlotte de Mouzon ve meslektaşları, kedilerin önceden kaydedilen ve hem sahiplerine hem de bir yabancıya ait olan seslere nasıl tepki verdiğini araştırmış. Kayıtlarda konuşan kişiler, aynı cümleleri kedilere yöneltildiği sırada daha tiz bir tonda, yetişkinlere yöneltildiği zaman ise daha derin bir tonda söylemiş.
Üç ayrı durumu değerlendiren araştırmacılar, sese tepki veren kedilerin davranış yoğunluğunu kaydederek sınıflandırmışlar. Davranışlar arasında dinlenme, kulakların hareket etmesi, göz bebeklerinin büyümesi, kuyruğun hareket etmesi ve daha fazlası bulunuyor.
İlk durumda önce yabancı kişinin, sonrasında da kedi sahibinin sesi dinletilmiş. Kendilerine isimleriyle seslenen yabancıya ait üç ses klibini duydukları zaman, 16 kediden on tanesinin davranış şiddeti azalmış. Kediler isimlerini söyleyen sahibinin seslerini duyduklarında ise davranış şiddeti önemli oranda artış göstermiş. Kulaklarını hoparlörlere doğru çevirmişler, odanın içinde daha fazla gezinmişler ve hatta göz bebekleri büyümüş. Makalenin yazarları bu durumu, kedilerin sahiplerinin sesini yabancı birinin sesinden ayırt edebildiğini gösteren “ani davranış tepkisi” şeklinde adlandırıyor.
İkinci durumda ise sıradan konuşma tonu, kediye yöneltilen konuşma tonuyla değiştirilmiş. Sekiz tanesinin davranışı ilk durumda değişiklik gösteren on kedinin davranışları, sahiplerinin sesini daha yetişkinlere yöneltilmiş bir tonda duydukları zaman azalma göstermiş. Fakat sahipleri daha kediye dönük bir tonda konuştuğunda, davranışlarda önemli bir artış görülmüş.
Üçüncü durumda ise yabancılar hem yetişkinlere dönük hem de kedilere dönük bir tonda konuşmuş. Araştırma takımı, bu deneylerde kedilerin davranış yoğunluğunda herhangi bir değişim gözlemlememiş.
Çalışmada kullanılan 16 kedilik bu ufak örnek boyutu, tüm kedileri temsil etmiyor olabilir. Fakat araştırmacılar bulguların, gelecekteki çalışmalarda etrafta yabancıların bulunmasına daha alışık kedilerde tekrarlanıp tekrarlanamayacağını görebileceğimizi söylüyor. Bilim insanlarına göre bulgular ayrıca, kedi iletişiminin muhtemelen sahibin sesini duymaya dayalı olduğunu ve birebir ilişkilerin, kediler ve insanların güçlü bağlar oluşturması için önemli olduğunu gösteriyor.
Yazar: Laura Baisas/Popular Science. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
