Helsinki Üniversitesinde çalışan araştırmacılar, kedilerin kişilik ve davranışını ölçmede kullanılan yeni ve kapsamlı bir anket geliştirmişler. 26 ırk grubunu temsil eden 4.300’den fazla kedinin yer aldığı bir veri kümesi, ırklar arasında gözlenen önemli farklarla beraber yedi adet kişilik ve davranış özelliğini ortaya çıkarmış.
Kediler, bizim en yaygın evcil hayvanımız. Kedi davranışları ise bir dizi davranışsal problem sebebiyle giderek daha fazla araştırılıyor. Davranış özelliklerinin yanında, bir diğer ilgi alanı da kişilik. Çünkü kişilik, davranışsal sorunlar ile bağlantılı olabiliyor.
Helsinki Üniversitesi ve Folkhälsan Araştırma Merkezinde çalışan doktora öğrencisi Salla Mikkola şöyle aktarıyor: “Kedilerin davranış ve kişiliği hakkında köpeklerden daha az şey biliyoruz. Ayrıca, ilişkili sorunlar ile tehlike etmenlerinin belirlenmesine yönelik bir talep de var. Sorunsal davranışları ortadan kaldırmak ve kedilerin refahını iyileştirmek için daha fazla araç ve bilgiye ihtiyacımız var. Kedilerle ilişkilendirilen en yaygın davranış sorunları, saldırganlık ve tuvalet alışkanlığının bozulmasıyla alakalı.”
Yedi kedi kişilik ve davranış özelliği
Profesör Hannes Lohi’nin araştırma grubu tarafından tasarlanan bir ankette, toplam 138 maddede kişilik ve davranış özellikleri ölçülmüş. Ankette, arka plan ve sağlıkla ilişkili bilgilere yönelik kapsamlı bölümler de yer alıyor. Verilerin diğer araçların yanısıra etmen analiziyle de işlenmesi, toplamda yedi kişilik ve davranış özelliğini ortaya çıkarmış:
- Hareketlilik/oyunculuk
- Ürkeklik
- İnsanlara karşı saldırganlık
- İnsanlara yönelik sosyallik
- Kedilere yönelik sosyallik
- Kum kabı sorunları (uygunsuz yerlerde boşaltım yapmak, kum kabının ve kum maddesinin temizliği konusunda duyarlılık)
- Aşırı temizlenme
Mikkola şöyle ekliyor: “Önceki araştırmalarda belirlenen özellik sayısı değişkenlik gösterse de, bizim çalışmamızda belirlediğimiz ve önceki çalışmalarda en sık görülen özellikler arasında hareketlilik/oyunculuk, ürkeklik ve saldırganlık bulunuyor. Kum kabı sorunları ve aşırı temizlenme bu tür kişilik özelliklerinden olmasa da, kedinin strese yönelik hassasiyeti konusunda bir şeylere işaret edebiliyor.”
Bireylere ek olarak, ırklar arasında da belirgin kişilik özellikleri bulunabiliyor. Diğer bir ifadeyle belli kedi ırkları arasında, belli kişilik ve davranış özellikleri daha yaygın görülüyor.
Helsinki Üniversitesi ve Folkhälsan Araştırma Merkezinde çalışan Profesör Hannes Lohi şöyle aktarıyor: “En ürkek ırk Mavi Rus kedisiyken, en korkusuz ırk ise Habeş kedisiydi. Bengal en hareketli ırk iken, İran kedisi ve Egzotik kedi ise en pasif olanlarıydı. Siyam ve Bali kedisi en aşırı temizlenme davranışını sergilerken, Van kedisi insanlara karşı saldırganlıkta önemli derecede yüksek ve kedilere yönelik sosyallikte de düşük puan almıştı. Aynı olguyu önceki bir çalışmada da gözlemlemiştik.”
Araştırmacılar bu noktada, ırklar arasında hiçbir karşılaştırma yapılmadığını vurgulamak istiyor. Bulgular Animals bülteninde sunuldu.
Kaynak: Helsinki Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
