Korkutucu bir olay yaşamak, muhtemelen hiç unutamayacağınız türden bir şey. Peki başka tür olayları hatırlamak zaman geçtikçe zorlaşırken, bu tür anılar neden bizimle kalıyor?
Tulane Üniversitesi Fen Bilimleri & Mühendislik Fakültesi ile Tufts Üniversitesi Tıp Fakültesinde çalışan ve beynin duygusal merkezi olan amigdalada korku anılarının oluşumunu inceleyen bilim insanları, bu konuda bir mekanizma keşfettiklerini düşünüyor.
Kısaca özetlemek gerekirse araştırmacılar, noradrenalin şeklinde de bilinen stres nörotransmiteri norepinefirinin, amigdalada belli bir baskılayıcı nöron popülasyonunu uyararak elektriksel bir deşarj örüntüsünden oluşan tekrarlı patlamalar meydana getirdiğini ve bu sayede korkunun beyinde işlenmesini kolaylaştırdığını keşfetmişler. Bu elektriksel patlama kalıbı, amigdaladaki beyin dalgası salınımının frekansını dinlenme halinden çıkarıp uyarılmış bir hale geçiriyor. Gerçekleşen bu değişim sonucunda ise korku anılarının oluşması destekleniyor.
Üç ay önce Nature Communications bülteninde yayımlanan araştırmaya, Tulane Üniversitesinde hücresel ve moleküler biyoloji profesörü olan Jeffrey Tasker ile doktora öğrencisi Xin Fu öncülük etmiş.
Tasker, silahlı bir soygun örneğini veriyor. “Soyguncunun size silah dayaması durumunda beyniniz, adrenalin patlamasına benzer şekilde bir sürü norepinefrin nörotransmiteri salgılıyor” diyor.
“Bu durum, merkezi amigdalada bulunan duygusal beyninizdeki belirli devrelerde elektriksel deşarj kalıbını değiştiriyor. Karşılığında ise beyni yüksek bir uyarılmışlık durumuna geçirerek, anı oluşumunu kolaylaştırıyor. Anı korkutucu olduğundan, korku anısı oluşuyor. TSSB’de ters giden şeyin de aynı süreç olduğunu ve travmatik deneyimleri unutamamanıza yol açtığını düşünüyoruz.”
Yazar: Barri Bronston/Tulane Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
