Sıtma tedavi̇si̇nde kullanılan kloroki̇n fosfat, COVID-19 üzeri̇nde test edildi. Klorokin fosfat, yapılan deneylerin gösterdiğine göre akciğer fonksiyonlarını yoğun bir şekilde düzeltiyor ve iyileşme süresine katkıda bulunuyor.
Çinli uzmanlar, klinik denemelerdeki sonuçlara göre klorokin fosfatın (aslında sıtma tedavisinde kullanılan bir ilaç), COVID-19 üzerinde kesin ve iyileştirici bir etkisi olduğunu onayladı.
Uzmanlar, koronavirüs tedavisinde izlenecek yola klorokin fosfatın da dahil edilmesi gerektiğini ve en kısa zamanda daha çok klinik deneyin yapılması gerektiğini öneriyorlar. Çin Bilim ve Teknoloji Bakanlığı bünyesinde bulunan Ulusal Biyoteknoloji Geliştirme Merkezi’nin başkan yardımcısı Yanrong Sun, basın konferansında ilaca dair bilgi verdi.
70 yıldan fazla süredir kullanılan klorokin fosfat, Dünya Sağlık Örgütü’nün Temel İlaçlar Listesi‘nde bulunuyor. Sağlık sisteminde en güvenilir ve etkili ilaç seçilmiş.
Klorokin ilk olarak 1934 yılında Hans Andersag tarafından keşfedilmiş fakat insanlar için zehirli olan maddeler barındırdığı düşünüldüğünden, önceleri onlarca yıl göz ardı edilmiş. Amerika Birleşik Devletleri hükümetinin, klorokinin 2. Dünya Savaşı süresince sıtma tedavisinin geliştirilebilirliği hususunda test edilmesi ve klinik denemelerde kullanılması amacıyla destek sağlaması, klorokinin sıtma tedavisinde kullanılabilecek önemli ve faydalı bir ilaç olduğunu göstermiş.
Klorokin, sıtmayı önlemek ve tedavi etmek dışında; kimi zaman amibiyaz, kimi zaman da romatizmal eklem iltihabı ve lupus eritematozus (albörüce) tedavisinde de kullanılmış.
Sun, klorokinin onlarca hatta binlerce ilacın pek çok defa denenip elenmesinin ardından seçildiğini söylüyor. Sun’ın dediğine göre; klorokin, halihazırda Çin’in güneyinde bulunan Guangdong bölgesinde, Çin’in merkezinde bulunan Hunan Bölgesinde, Pekin’deki 10 hastanede klinik olarak deneniyor ve epey fayda göstermiş durumda.
Sun; yapılan denemelerde klorokin kullanan hastaların, kullanmayan hastalara göre daha iyi belirtiler gösterdiğini, bu hastaların ateşinin düştüğünü ve bilgisayarlı akciğer tomogrofilerinde iyileşmelerin olduğunu, hastaların bir kısmında da viral nükleik asit testlerinde iyileşmeler görüldüğünü söylüyor.
Klorokin kullanan hastaların, daha kısa sürede iyileştikleri de gözlenmiş.
Sun, bu konuda Pekin’deki 54 yaşında bir hastasını örnek gösteriyor. Hasta, belirtiler görüldükten sonraki 4 gün boyunca hastanede yatmış. 1 hafta boyunca klorokin uygulandıktan sonra, belirtilerde iyileşme; nükleik asit test sonucunun ise düzeldiği görülmüş.
Sun ayrıca, klinik denemelere katılan 100 hastada şimdiye kadar ilaca bağlı olan belli ve ciddi bir olumsuz yan etkinin görülmediğini de sözlerine ekliyor. Çin Mühendislik Akademisi’nde akademisyen ve solunum uzmanı olan meşhur Nanshan Zhong önderliğindeki uzman ekip, klorokin fosfatın kullanılarak daha çok COVID-19 vakasının iyileştirilebileceğine katıldıklarını belirtiyor.
Geçmişte, canlı dışındaki ortamda yapılan deneylerin gösterdiğine göre klorokin, virüs enfeksiyonlarını önleyebiliyor. Klorokin, hücredeki asidik ve bazik değerler ile SARS koronavirüsünün müdahaleci almaçlarını değiştiriyor. Ayrıca, bağışıklık sisteminde de düzenleyici bir etkinlik gösteriyor. Bu durumda, ilacın virüs karşıtı etkisi deney ortamında geliştirilebilir ve ilaç hastaya ağız yoluyla uygulandıktan sonra, akciğerler de dahil olmak üzere tüm vücuda yayılabilir.
Klorokin ayrıca, antiretroviral (etkileri uzun süre sonra ortaya çıkan) HIV/AIDS gibi virüsler üzerinde de deneniyor ve klinik öncesi çalışmalarda, potensiyel ajan olarak Çikungunya ve Zika üzerinde de kullanılabilirliği göz önünde bulunduruluyor.
Yazar: Melvin Sanicas/Zme Science. Çeviri: Mustafa Gökmen
