ABD Tarım Bakanlığı (USDA), hücre kültürüyle yetiştirilmiş tavukları Amerikalı tüketicilere satması için iki firmaya onay vererek laboratuvarda üretilen et endüstrisi için önemli bir adım attı. CNBC‘nin akdardığına göre GOOD Meat ve UPSIDE Foods şirketleri, müşterilerden ilk siparişi aldı bile. Resmî denetleme kurumları, hücre kültürüyle et üretilen tesisleri standart mezbaha ve et işleme tesislerine uygulanan mevzuatlara göre denetleyecek.
Eat Just ve GOOD Meat firmalarının CEO ve kurucu ortağı Josh Tetrick, bakanlığın onayının kendi firmaları, et endüstrisi ve gıda sistemi için büyük bir dönüm noktası niteliğinde olduğunu belirterek, titiz ve düşünceli davranışları için Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) ve USDA’ya teşekkür ediyor. UPSIDE Foods’un CEO’su ve kurucusu Uma Valenti ise kararın, “tercihlerin ve yaşamın korunduğu daha sürdürülebilir bir geleceğe doğru atılan dev bir adım” olduğunu söylüyor.
Hücre kültürüyle üretilen et, bitki tabanlı alternatiflerin aksine hayvan yağı veya kasındaki kök hücrelerin bir kültür ortamına nakledilip, sonrasında biyoreaktör yoluyla hücre büyümesinin teşvik edilmesiyle ortaya çıkıyor. İşlem tamamlandıktan sonra, geliştiricilerin iddiasına göre doğal etten çok az daha farklı bir ürün ortaya çıkıyor. GOOD Meat, 2020 yılında Singapur’da tüketicilere kültür yöntemiyle üretilmiş et satmak için onay almıştı.
Bakanlık geçtiğimiz Kasım ayında firmanın kültür yöntemiyle ürettiği etin insanlar için güvenli olduğunu onayladıysa da, verilen yeni onay bitki tabanlı et ürünlerine dönük ilginin azaldığı endüstride önemli bir anı temsil ediyor. Bitki tabanlı et alternatifleri, piyasaya çıktıkları günden beri çevre ve sağlık yönünden endişe sebebi oldukları iddiasıyla eleştirilerin hedefindeydi.
Fakat CNBC’de aktarılanlara göre kültür yöntemiyle üretilen etin önünde de bazı engeller var. Finansman ve talebi karşılayacak kadar büyük biyoreaktörlerin inşa edilmesi gibi ölçeklendirme problemleri mevcut. Ayrıca, laboratuvarda yetiştirilen etin dahi mevcut endüstrilerden daha sürdürülebilir olup olmayacağı sorusu var; son yıllarda yürütülen birden fazla çalışma, böylesi alternatiflerin genel enerji gereksinimleri ve sera gazı salınımları sebebiyle çevre için daha kötü bile olabileceğini gösteriyor.
Ek olarak üretim masrafları, ilk dönemde fiyatların son derece yüksek seyredeceğini gösteriyor. Hem UPSIDE hem de GOOD Meat’in ilk duyurduğu müşteriler, üç Michelin yıldızlı bir şefin yanında uluslararası bir restoran işletmecisini içeriyor.
Tüm bunlar olurken, şu mamut köftelerinin market raflarına ne zaman çıkacağı da henüz belli değil.
Yazar: Andrew Paul/Popular Science. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
