Bilim insanları, çiftlik hayvanlarından ilk defa belli kimyasal koşullar altında büyüyen kök hücreler elde etmişler. Yeni gelişme, hücre kültürüyle et üretimine ve daha iyi çiftlik hayvanlarının yetiştirilmesine zemin hazırlıyor.
Nottingham Üniversitesi Biyolojik Bilimler Fakültesinde çalışan araştırmacılar Cambridge, Exeter Tokyo ve Meiji Üniversitelerinde çalışan meslektaşlarıyla beraber domuz, koyun ve sığır embriyolarından serum, besleyici hücre ya da antibiyotiğe ihtiyaç duymayan kök hücre hatları geliştirmişler. “Embriyonik diskle ilişkili plüripotent kök hücreler, farklı hayvan türlerinde ortak olan kendiliğinden yenilenme gereksinimleri sergiliyor” başlıklı makale, dün Development bülteninde yayımlandı. Çalışmanın sermayesini İngiltere Biyoteknoloji ve Biyolojik Bilimler Araştırma Kurulu, Avrupa Birliği ve Wellcome Tröstü sağlamış.
Kimyasal bileşenlerin tamamının bilindiği kimyasal yönden belirli koşullar, hayvan hücrelerinin laboratuvardaki hücre kültürü için uygun büyüme ortamını oluşturuyor. Standart hücre kültürü ortamı, genelde besin ve diğer iyi tanımlanmamış unsurların yer aldığı hayvan serumuyla desteklenen bazal bir besiyerinden oluşuyor.
Serum kullanmanın teknik açıdan meydana getirdiği dezavantajlar arasında serumun tanımlanmamış tabiatı, bileşiminin partiden partiye değişkenlik göstermesi ve bulaş tehlikesi bulunuyor. Kimyasal yönden belirli olan bu yeni yaklaşım, daha büyük bir tutarlılık ile güvenlik sağlıyor. Bu sebeple, laboratuvarda yetiştirilen yeni gıda ürünlerinin üretilmesinde ideal bir çözüm haline geliyor.
Araştırmaya önderlik eden Profesör Ramiro Alberio şöyle açıklıyor: “Hayvan hücrelerinin kimyasal yönden belirli koşullar altında türetilip sürdürülmesi, laboratuvar ortamında yetiştirilen et gibi yeni gıda ürünlerinin geliştirilmesine zemin hazırlıyor. Geliştirdiğimiz bu hücre hatları benzersiz bir kabiliyete sahip. Kalıcı şekilde büyüyüp kas ve yağ oluşturduklarından, önceki modellere göre bir kademe ilerideler.”
Bu yeni hücre hatları farklılaşarak birden çok hücre tipine dönüşebiliyor, Crispr/Cas9 gen düzenleme yöntemi kullanılarak genetik yönden düzenlenebiliyor ve çekirdek transferi için donör biçiminde kullanılabiliyor. Teknoloji, araştırmanın genişletilmesiyle hayvanlarda gen düzenlemesi yapılmasına ve bu sayede verimlerinin iyileştirilmesine yönelik yeni fırsatlar sunuyor.
Kaynak: Nottingham Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
Gdo