Mars’a kızıl gezegen deniyor. Fakat gezegenin bir zamanlar mavi ve suyla kaplı olması, Mars’ın hiç yaşama ev sahipliği yapıp yapmadığını ortaya çıkarmaya bizi bir adım daha yaklaştırıyor.
Çoğu araştırmacı, eskiden Mars’ta su olduğu konusunda hemfikir. Fakat suyun ne miktarda olduğu halen tartışılıyor.
Şimdiyse Kopenhag Üniversitesinde çalışan bilim insanlarının yürüttüğü bir çalışmada, yaklaşık 4,5 milyar yıl önce bütün gezegeni 300 metre derinliğinde bir okyanusla kaplayacak kadar su olduğu gösteriliyor.
Yıldız ve Gezegen Oluşumu Bölümünde çalışan Profesör Martin Bizzarro, “Mars o zamanlar buzla dolu asteroitlerce bombandırman altındaymış” diyor. “Gezegenin evriminin ilk 100 milyon yılında olmuş bu. Bir diğer ilginç nokta da bu asteroitlerin aynı zamanda yaşam için biyolojik önem taşıyan organik molekülleri taşımış olması.”
Buzlu asteroitler, suya ek olarak amino asit gibi biyolojiyle bağlantılı molekülleri de Kızıl Gezegen’e getirmiş. Amino asitler, DNA ve RNA bir hücrenin ihtiyaç duyduğu her şeyi barındıran bazları oluşturduğu zaman kullanılıyor.
Çalışma Science Advances bülteninde yayımlandı.
Mars, yaşam için gereken koşullara Dünya’dan bile önce sahip olabilirdi
Yeni çalışma, gezegenin tamamını suyla kaplayan okyanusların en az 300 metre derinliğinde olduğuna işaret ediyor. Hatta bu okyanuslar bir kilometre derinliğe bile ulaşıyor olabilirmiş. Martin Bizzarro, karşılaştırma yapılacak olursa Dünya’da çok az su bulunduğunu söylüyor.
“Bunlar Mars’ın ilk 100 milyon yılında yaşanmış. Bu dönemden sonra, Dünya’daki potansiyel yaşam için feci bir şey meydana gelmiş. Dünya ile Mars boyutundaki başka bir gezegen arasında devasa bir çarpışmanın gerçekleştiği düşünülüyor. Bu enerjik çarpışma Dünya-Ay sisteminin oluşturmanın yanısıra Dünya’daki bütün potansiyel yaşamı da yok etmiş” diyor Martin Bizzarro.
Bu sebeple araştırmacılar, yaşamın ortaya çıkmasına olanak sağlayan koşulların Mars’ta Dünya’dan çok daha önce var olduğuna yönelik epey güçlü bulgulara sahip.
Milyarlarca yıllık meteorit
Araştırmacılar Mars’ın tarihini milyarlarca yıllık bir meteorit sayesinde inceleyebilmiş. Bir zamanlar Mars’ın esas kabuğunun parçası olan bu meteroit, Güneş sistemi oluştuğu zamanlarda neler yaşandığına yönelik benzersiz bir bakış fırsatı sunuyor.
İşin sırrı, bir zamanlar meteoritin de parçası olduğu Mars’ın yüzeyinin oluşma şeklinde yatıyor çünkü gezegenin yüzeyi hareket etmeyen bir yüzey. Dünya’da ise durum tam tersi. Sürekli hareket halinde olan tektonik levhalar, gezegenin iç kısmında geri dönüştürülüyor.
Martin Bizzarro şöyle açıklıyor: “Dünya’daki levha tektonikleri, gezegenimizin tarihindeki ilk 500 milyon yılda olup biten her şeyin kanıtlarını yok etmiş. Levhalar sürekli hareket halinde ve gezegenin iç kısmında yeniden geri dönüşüp yok oluyorlar. Bunun aksine Mars’ta levha tektonikleri bulunmuyor. Dolayısıyla gezegenin yüzeyi, tarihinin ilk zamanlarına ait kayıtları muhafaza ediyor.”
Kaynak: Kopenhag Üniversitesi – Sağlık ve Tıp Bilimleri Fakültesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
