En iyi ve en çeşitli ormanlar, kendi kendini diken ormanlar. Bu harika ekosistemler, yüz milyonlarca yıldır böyle yapıyor. İngiltere’deki bazı çevre taraftarları ise bizim sadece aradan çekilmemiz gerektiğini düşünüyor.
Kâr amacı gütmeyen İngiltere’yi Yeniden Yabanlaştırma çevre kuruluşunun yayımladığı yeni bir rapor, ağaçların yalnızca doğal yenilenme muhtemel değilse ya da çok uzun sürecekse insanlar tarafından dikilmesi gerektiğini iddia ediyor. İlk önce, araziyi normal büyüme için hazırlamaya ve korumaya çalışmalıyız.
Söz konusu fikir, ne koruma çevrelerinde yeni bir görüş; ne de sadece İngiltere’de tartışılan bir taktik. Ağaç dikmek yerel çevre ve daha geniş ölçüde iklim açısından pek çok fayda barındırsa da; en iyi sonuçlar, bir ağacın ne zaman, nerede ve nasıl dikildiğine ve ağaca nasıl bakıldığına bağlı.
Günümüzde yeniden ormanlaştırmaya yönelik yürütülen hızlı girişimler, sıklıkla tek türün yetiştiği ormanlar veya işgalci ağaç türleri meydana getiriyor. Bunlar ise nihayetinde yerel biyolojik çeşitliliği ve civardaki topluluklarda karaya, suya ya da besin tedariğine erişimi azaltıyor.
Karbon ayırma söz konusu olduğunda bile uzmanlar, bir ormanın kalitesinin salt ağaç miktarından daha önemli olabileceğini düşünüyor; ancak bu alandaki araştırmalar sınırlı.
Ağaç dikmek, geçtiğimiz yıllarda bütün dünyada popüler bir koruma stratejisi biçiminde ortaya çıkmıştı. Ancak pek çok hükümet politikası, daha ucuz olan ve çevre açısından daha iyi sonuçlar barındıran doğal yeniden büyümeye olanak sağlamaya kalkışmıyor bile.
Geçenlerde İngiltere birkaç ağaç dikme tasarısı duyurmuştu ve bunlar arasında, yeni büyümeyle birlikte 30.000 hektarlık bir alanı kapsama vaadi de bulunuyordu.
Fakat İngiltere’yi Yeniden Yabanlaştırma kuruluşu, müdahaleci olmayan ve daha kapsamlı bir yaklaşım istiyor. Kuruluş, hükümet yetkililerine yeniden yabanlaştırma politikalarında doğal yenilenmeyi açık şekilde teşvik etmeye çağırıyor.
Başkan Rebecca Wrigley, “Kaybolan ormanlık yerleri sadece ağaç dikerek geri kazanamayız” diyor.
“Antik ormanlık alan parçalarını korumak ve ağaçların büyük bir ölçekte doğal şekilde tazelenmesine olanak sağlayarak yardımcı olmak, zayıflamış orman ve ağaçlık alanların üzücü kaderlerini tersine çevirmenin ve bu sayede insanlara, doğaya ve iklime fayda sağlamanın en etkili yolu.”
Ormanları kendi başlarına yeniden büyümeye bırakmak, ayrıca uzun vadede çok daha ucuz olabilir; özellikle işgalci türleri idare etmenin, ithal hastalıkların çıkışını durdurmanın ve plastik ağaç koruyucular üretmenin masraflarıyla karşılaştırıldığı zaman.
Carly Cassella/ScienceAlert. Ç: O.
