99. element (einsteinium), 1952 yılında ABD Enerji Bakanlığı’nın Ulusal Lawrence Berkeley Laboratuvarı’ndaki (Berkeley Laboratuvarı) ilk hidrojen bombasına ait kalıntılarda keşfedilmişti. Bilim insanları, o zamandan beri bu elementle çok az deney yapmıştı çünkü elementi oluşturmak çok zordu ve element son derece radyoaktifti. Şimdiyse Berkeley Laboratuvarı’nda çalışan kimyacılardan oluşan bir takım, elementin bazı özelliklerinin ilk defa tanımlandığı bir çalışmayla birlikte bu engellerin üstesinden geldiklerini aktarıyor. Yeni gelişme, aktinit dizisinden geriye kalan transuranik elementlerin daha iyi anlaşılmasına kapı aralıyor.
Nature bülteninde yayımlanan bu çalışmada araştırmacılar, 250 nanogramdan daha hafif bir örnek üzerinde şimdiye kadarki ilk aynştanyum bağ mesafesini ölçmüşler. Bu temel özellik, bir elementin diğer atom ve moleküller ile yaptığı etkileşimleri gösteriyor.
Berkeley Laboratuvarı’nda Ağır Element Kimyası Grubu’na önderlik eden ve Berkeley CÜ’de Nükleer Mühendislik bölümünde yardımcı profesör olan Abergel, “Aynştanyum hakkında bilinmeyen çok şey var” diyor. “Bu kadar ufak bir madde miktarıyla çalışabilmek ve inorganik kimya çalışması yapabilmek kayda değer bir başarı. Önemli çünkü bu elementin kimyasal davranışını ne kadar çok anlarsak, anladığımız bu şeyleri yeni malzemelerin veya yeni teknolojilerin geliştirilmesine o kadar fazla uygulayabiliriz; ki bunların ille de aynştanyumla ilgili olması da gerekmiyor. Diğer astinitlerle de olabilir. Ayrıca periyodik tabloda bazı eğilimler belirleyebiliriz.”
ABD Ulusal Lawrence Berkeley Laboratuvarı. Ç: O.
