Piramitler Nasıl Yapıldı?

Mısır Piramitleri Nasıl Yapıldı? Yıllardır merak edilen bu sorunun yanıtına Popular Science arşivinden (Ocak 2020) bakalım: İnsanların neden Mısır piramitlerine hayran olduğunu görmek zor değil. Bu piramitlerin yapılışı gizemlerle dolu. Muhtemelen, uzaylıların yaptığını söyleyen komplo teorilerine inanmıyorsunuzdur; ancak köleler de yapmamıştı. Peki insanlar 4.000 yıl önce, Dünya üzerindeki en büyük, en simgesel yapılardan bazılarını nasıl oluşturmuştu? Piramitler nasıl yapıldı? Hâlâ tam olarak bilmiyoruz; fakat geçtiğimiz yıllarda yapılan bir keşif, duruma daha fazla açıklık kazandırabilir.

Dünyadaki en ünlü piramitlerin en eski olanları, aynı zamanda da en büyük olanları. 146.5 metre uzunluğundaki Büyük Giza Piramidi’ne bu isim boşuna verilmemiş. M.Ö. yaklaşık 2560 yılında, Firavun Kufu’nun emriyle inşa edilmiş; ancak gerçekte nasıl yapıldığı bilinmiyor. Yine de arkeologlar, yapının inşasındaki çeşitli mekanizmaları parça parça açıklamayı başarmıştı. Taşlar, piramidin hemen güneyinde yer alan bir taş ocağından çıkarılmış. Araştırmacılar, taşların çöl boyunca daha kolay taşınması için önce kumun ıslatıldığına inanıyorlar. Fakat bu durum, taşların sadece bir yerden bir yere gidişini açıklıyor; taşların daha sonra nasıl yukarı kaldırıldığını ve dev bir üçgen halinde bırakıldığını açıklamıyor.

Araştırmacılar, bu işin bir çeşit rampayla gerçekleştirilmiş olabileceğine inanmış. Bu gayet uygun bir tahmin. Yani, beş katlı bir vinçleri yoktu. Peki böyle bir rampanın kanıtı var mı? Araştırmacıların şimdiye kadar bu konuda elleri boştu. Bu çok zorlu bir durum çünkü rampanın çok dik (yaklaşık 20 derece eğimli) olması gerekiyor Böyle bir şey, 2.5 tonluk bir taş için büyük sorun oluşturuyor. Fakat iki yıl önce farklı bir taş ocağında yapılan keşif, antik insanların bunu nasıl başardığına ışık tutabilir.

Mısır’ın doğudaki çöllerinde yer alan bir diğer taş ocağı Hatnub’da, yer oyularak oluşturulan, çok olağandışı bir rampa bulunmuş. Rampa, şaşırtıcı derecede gelişmiş olan bir takım teknolojik başarıları akla getiriyor. Öncelikle, rampa epey dik. Fakat daha da önemlisi, her iki tarafında da merdivenler var. Bu merdivenlerde, içinde ahşap direklerin olabileceği; tekrarlayan delikler göze çarpıyor (direkler, çok uzun zaman önce çürümüş olmalı). Çalışmanın eş yöneticisi Yannis Gourdon’a göre, “Bu tür bir sistem, daha önce başka bir yerde keşfedilmemişti.” Dahası ise; sistemin tarihi yaklaşık 4.500 yıl öncesine; Kufu’nun büyük mirası inşaata başlamadan çok önceye uzanıyor.

Araştırma seferine katılan bir diğer bilim insanı olan Roland Enmarch; merdivenlerdeki direk deliklerinde görülen kalıpların, bir çeşit halat-makara sistemine işaret ettiğini belirtiyor. Benzer makara sistemleri, Yunan teknolojisinde gayet iyi biliniyor. Fakat bu keşif, bu aletlerin tarihini yaklaşık 2.000 yıl önceye götürüyor. Bu özel rampa, kayaya oyulduğu için; asıl Büyük Piramit’in inşasında kullanılmış olamaz. Fakat antik Mısırlıların; imkansız derecede zor olan işleri, çok zor işlere dönüştürmekte kullanılabilen basit tip makineleri iyi bildiklerini akla getiriyor.

Yazar: Reuben Westmaas/Curiosity. Çeviri: O. Zaloğlu.