Stockholm Üniversitesi’nde çalışan araştırmacılar, X-ışını lazerleri kullanarak; suyun her ikisi de H2O moleküllerinden oluşan çok farklı iki sıvı hali arasındaki dönüşümü takip etmişler. Bu iki sıvı, yaklaşık -63 Santigratta %20’lik bir yoğunluk farkı ile farklı basınç koşullarında oluşuyor. Numune donmadan önce basıncın hızlı biçimde değiştirilmesiyle, bir sıvının diğerine geçişini gerçek zamanda gözlemek mümkün. Bulgular Science bülteninde yayımlandı.
Hem yaygın, hem de Dünya’da yaşam için gerekli olan su, diğer maddelerle karşılaştırıldığında çok ilginç davranıyor. Fakat suyun basınç ve sıcaklıktaki değişimlere tepki olarak sergilediği yoğunluk, özgül ısı, akışkanlık ve sıkıştırılabilirlik gibi özellikleri, bildiğimiz diğer sıvılara tamamen ters düşüyor. Bu nedenle su, sıklıkla “anormal” biçiminde adlandırılıyor. Eğer su “normal bir sıvı” şeklinde davranmış olsaydı, bizler var olamazdık çünkü deniz yaşamı gelişemezdi. Ancak hâlâ cevaplanmamış bir soru var: Bu anormalliklere ne sebep oluyor?
Suyun bu ilginç özelliklerine yönelik bir miktar açıklama mevcut ve bunlardan biri, suyun farklı basınçlar ve düşük sıcaklıklarda iki farklı sıvı halini alabildiğini öne sürüyor. Eğer bu iki sıvıyı bir bardakta tutabilseydik, yağ ve suda olduğu gibi aralarında bulunan belirgin bir ara yüzeyle birbirlerinden ayrılırlardı. Ortam koşullarında bulunan sıradan su, sadece tek sıvı niteliği taşıyor ve bir bardağa konulunca hiçbir ara yüzey görülmüyor. Fakat moleküler bir seviyede; bu iki sıvıya benzer yoğunlukta ufak bölgesel alanlar oluşturarak dalgalanıyor ve suyun bu ilginç davranışı ortaya çıkıyor. Daha önce, bu iki sıvının aynı anda var olabileceği sıcaklıklarda deney yapmak mümkün olmamış çünkü neredeyse anında buz oluşuyormuş. Suyu bu koşullarda incelemek, şimdiye kadar sadece farklı tipte bilgisayar canlandırmalarının kullanılmasıyla mümkün olmuş ve bu durum, bilgisayarda kullanılan modele bağlı olarak birçok çelişkili sonuca yol açmış.
Stockholm Üniversitesi. Ç: O.
