X-ray kullanmaktan daha iyi!
Vücutlarımızın içine bakan tıbbi yöntemler büyük bir mesafe katetti, fakat gelecekte, doktorlar tenimizin altında gerçekleşen her şeyi görebilecekler gibi görünüyor.
Araştırmacılar, vücut dokusunun 20 santimetre kadar fazla gerisindeki ışık kaynaklarını tespit ederek vücudun içindeki yapıların ötesini gerçekten görebilen yeni bir kamera türü icat ettiler.
İngiltere’deki Edinburgh Üniversitesi’nde bulunan araştırmacılar tarafından geliştirilen şu anki prototip, endoskoplar ile birlikte çalışması tasarlandı. Endoskoplar, insan vücudunun içindeki boş oyuklardan bakmak için genelde kameralar, sensörler ve ışıklar ile donatılmış uzun, ince araçlardır.
Endoskoplar, her türlü tıbbi işlem için faydalı olan araçlardır fakat şimdiye kadar, bu aracın tam olarak vücudun neresine baktığını X-ray taramaları gibi şeylere başvurmadan dışarıdan doğrulamak zordu.
Bu durum artık bir sorun değil çünkü yeni kamera, vücudun içinde endoskopun uzun ve esnek borusunun aydınlık ucu gibi ışık kaynaklarını tespit edebiliyor.
Cihaz, kameranın içindeki binlerce bütünleşik foton bulucu sayesinde insan dokusu üzerinden saçılan tekil ışık parçacıklarını tespit edebiliyor.
Fotonlar vücut yapılarıyla temas ettiğinde, ışık genelde saçılır veya dokudan seker, fakat kameranın sahip olduğu hassaslık, buradan geçen tüm küçük ışık izlerini algılamasını sağlıyor.
Cihaz, doğrudan kameraya gelen ışık sinyalleri ile dağınık haldeki fotonları (bunlar uzun mesafeler katediyor ve bu yüzden ona ulaşması uzun sürüyor) bağdaştırarak, ışık yayan endoskopun vücudun neresinde bulunduğuna karar verebiliyor.
Dağılmış ve balistik (doğrudan) fotonlar arasında ayrım yapan bu yönteme balistik görüntüleme adı veriliyor ve bu yöntem doktorların endoskop ile baktıkları vücut içinin kesin konumunu anlamalarında onlara yardımcı olabilir. Kesin konumu bilmek de, tedavilere karar verme konusunda çok faydalı olabilir.
Yukarıdaki görüntüde, kameranın koyun akciğerlerinde kullanılan optik bir endoskoptan gelen ışığı tespit edişinin örneğini görebilirsiniz.
Soldaki görüntü, prototipin gördüğü şey. Balistik görüntüleme, akciğerlerdeki aletin tam konumunu ortaya çıkarıyor.
Sağ taraftaki çekim, geleneksel bir kamerada sahnenin nasıl göründüğünü gösteriyor. Algılayıcılar, dağılmış durumdaki ışıktan bir sürü gürültü algılıyor fakat ışık parçacıkları akciğer yapıları etrafında sıçradıkça, fotonların nereden çıktığına karar veremiyor.
Kıdemli araştırmacı Kev Dhaliwal şöyle söylüyor: “Bu teknoloji, insan vücudunun içini görmemizi sağlıyor.”
“Bir cihazın konumunu görme becerisi, sağlık alanındaki pek çok uygulama için çok önemli çünkü bu sayede hastalığı tedavi etmek için en düşük müdahale ile ilerleriz.”
Dhaliwal, Proteus adı verilen katılımcı ve çok kurumlu bir projenin baş araştırmacısı. Bu proje, akciğer ile solunum hastalıklarına odaklanarak, daha önce görülmeyen biyolojik sırları görselleştirmeye yardımcı olan bir dizi yeni görüntüleme teknolojilerini araştırıyor.
Bu vakada araştırmacılar, kameranın sağladığı gelişmiş görüşün, doktorların kullandıkları endoskopun hem uzunluğunu hem de ucunu görselleştirmelerine olanak sağlayacağını ve gelecekte görüntülerin çözünürlüğünün geliştirilmesinin beklendiğini söylüyorlar.
Bu kameranın klinik tedavilerde kullanıldığını ne zaman göreceğimiz henüz belli değil, fakat bu, görüntüleme ve teşhis teknolojilerinde umut vadeden bir gelişme.
Bulgular Biomedical Optics Express bülteninde sunuldu.
ScienceAlert
Günümüzde tıpta, iğne (vücuda iğne batırmak) ve endoskopinin (vücudun içine hortum salmak) hala yer alması başlı başına bir skandaldır. Haberi okuyunca, endoskopiye gerek kalmadığını düşündüm ama ne gezer. İğne ve endoskopi yerine yeni ve acısız çözümler bulmayan tıp dünyasını şiddetle kınıyorum!