Dilimiz tatlı, tuzlu, ekşi, acı ve umamiden oluşan beş temel tadı ayırt edebilir. Fakat dilinize gelen tat aslında o kadar basit bir şey değil. Tadı etkileyen bir dizi unsur olduğunu gösteren bilimsel çalışmalar son yıllarda artış sergiledi. Peki tat duyumuzu etkileyen şeyler neler?
1. Kullanılan dil
İnsanlar ismi betimleyici olan bir yiyeceği, ismi sönük duran aynı yiyeceğe kıyasla daha güzel buluyor. Örneğin “Sulu İtalyan Deniz Ürünü Filetosu”na karşılık “Deniz Ürünü Filetosu” gibi.
2. Mutfak aletleri
Bakır veya çinkodan yapılan kaşıklar, bir yiyeceğin görünürdeki tuzluluk miktarını artırabilir. Bilim insanları, bu sayede insanların daha az tuz tüketmesine yardımcı olunup olunamayacağının araştırılmasını öneriyor.
3. Sıcaklık
Sıcak maden suyu daha acı, soğuk jambonlar ise daha tuzlu geliyor.
4. Renk
Bir deneye katılan insanların yüzde kırk sekizi, mavi camda duran sodanın diğer renklere kıyasla susuzluğu daha fazla giderdiğini düşünmüş. Bunun sebebi, muhtemelen mavi rengi soğuk ile ilişkilendirmeleri.
5. Ortam
İnsanlardan çimenli, tatlı veya odunsu temaya sahip üç odada aynı içeceğin niteliklerini tanımlaması istenmiş. (Örneğin birinci oda çimen gibi kokarken, meleyen koyun sesleri çalınmış.) Denekler genel olarak sırayla “çimensi”, “tatlı” veya “odunsu” şeklinde yanıt vermiş.
6. Beklentiler
Yapılan bir deneyde garsonlar numuneleri tattıktan sonra, yüksek fiyatlı şişeden dökülen içeceği daha ucuz şişeden dökülen aynı içeceğe göre daha fazla beğenmişler.
7. Hafıza
Sebze yemekle ilgili olumlu bir anının hatırlanması, bu sebzelerle ilgili o an yaşadığınız deneyimi daha keyifli hale getiriyor (ayrıca daha büyük porsiyon alıyorsunuz).
Yazar: Amber Williams/Popular Science. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
