Yakmak varken niye süpüresiniz ki?
Sonbahar deyince akla serin ve rüzgârlı hava, ağaçlardan dökülen rengârenk yapraklar gelir. Bir tabloyu andıran yapraklar çoğu kimsenin hoşuna gitse de, bazıları, özellikle de demiryolu şirketleri yılın bu zamanını hiç de iple çekmiyor.
Kuzey Amerika’da ve Avrupa’da sonbaharda dökülen ve rayların üstünde biriken yapraklar, demiryolları için ciddi sorunlar açabiliyor. Biriken yapraklar yağmurla ıslanıyor, sonra da tren tekerleklerinin altında ezilerek rayları kaplayan sert, Teflon kadar kaygan bir hal alıyor. Bu kalıntı, tren tekerleklerinin rayları kavramasını güçleştiriyor. O yüzden de trenlerin kaymamak için daha yavaş gitmesi gerekiyor. Bu da ciddi rötarlara yol açabiliyor.
Peki bu konuda ne yapılabilir? Geçtiğimiz ay Hollanda Demiryolları “Lazerli Ray Temizleyici” (LRC) adlı aygıtı denedi. Bu aygıt trenin altına, tekerleklerin hemen önüne yerleştiriliyor ve aşağı bakıyor. LRC bir dizi lazer darbesi ile yapraklardaki organik materyali ısıtıyor ve tren geçtiği sırada buharlaştırıyor.
Şu anda rayları temizlemek için kullanılan yöntem basınçlı su ya da kum-jel karışımı püskürtmek. Ne var ki bu yöntemler raylara da zarar veriyor. Fakat LRC’yi yapan Hollandalı bilim insanları, lazerli sistemin raylara ya da civardaki diğer altyapı bileşenlerine zararı olmadığını söylüyor. Dahası, lazerler raydaki tozu temizliyor ve rayları kurutarak başka yaprakların da yapışmasını önlüyor.
Lazerin raylardan geçen farelere ya da tavşanlara ne yaptığına dair bir şey söylenmediyse de, akıbetlerinin pek parlak olmadığını tahmin ediyoruz.
