Paslı yamalı yaban arısı tükenme tehlikesi altında olan türler listesine alınan Alaska Eyaleti dışındaki eyaletlerdeki ilk arı türü.
Geçtiğimiz yıllarda, paslı yamalı yaban arısı 28 eyalette mahsulleri ve yabani çiçekleri polen yayarak döllerdi. Şimdilerde ise tükenme tehlikesi altında olan türler listesinde.
Balık ve Vahşi Yaşam Servisi’nin internet sitesindeki açıklamasında türlerin popülasyonu 1990’dan beri %87 düşmüş.
Amerikan Jeolojik Araştırma’dan Sam Droege, arıları izleme ağında gönüllü olarak çalışıyor. Son on yılda binlerce arı topladıklarını ama bir tane bile paslı yamalı yaban arısı görmediklerini söylüyor. “En son 2002’de toplanmıştı.”
Küresel Kriz
Paslı yamalı, Alaska dışındaki Amerika eyaletlerindeki nesli tükenme tehlikesi altında olanlar listesine alınan ilk arı türü ve tüm ABD’deki ilk yaban arısı, ya da Bombus cinsine ait ilk arı. Ama geçen yılki listede olan yedi Havai arısından biri.
Pek yakında daha fazla topluluğa sahip olabilirler. The New York Times’ın bildirdiğine göre, Balık ve Vahşi Yaşam Servisi’nin listeye üç tane daha arı türü koyuyor: Bombus franklin, Bombus occidentalis, ve Bombus terricola. Droege, Bombus Franklin’in zaten listede olduğunu söylüyor.
Yaban arıları elma, domates, kızılcık ve biberi de içeren mahsullerimizin üçte birini polen yayarak döllüyor. Yani diğer arıların yardımı ve diğer polen taşıyıcıları ile birlikte yılda 3 milyar dolarlık iş yapıyorlar.
Maalesef yiyecek desteğimizin yanı sıra biyoçeşitliliği de tehdit edebilecek bu bulanık gübreler Amerika ve dünya karşısında bozuluyor.
Bu azalmaya neyin sebep olduğu belli değil, ama habitattaki kayıp, hastalıklar ve parazitler, böcek zehirleri ve iklim değişikliğini içeren birçok faktörün birleşimi gibi.
Bu türü tükenme tehlikesi altındaki türler listesine ekleyip kesin koruma altına almak türe zaman zaman kazandırmaya yardımcı olabilir. Ve bizlerin de çimenlikte veya yol kenarında çiçek yetiştirmek gibi yardım amaçlı yapabileceği şeyler var.
Droege “Bu arıların yok olduğunu görmek çok üzücü, en azından paslı yamalı yaban arısının gerekli ilgiyi görmesi ve tükenme tehlikesi altında olan türler listesine koyma çabasını görmek beni yüreklendiriyor. Bu önemsiz bir başarı değil.” diyor.
Çeviren: Aleyna Küçükay
