Genetik alanında çalışan bilim insanları CRISPR/Cas9’un heyecanını yaşayadursunlar yeni bir gelişme işlerini daha da kolaylaştıracak. Bu gelişmeler, bilim insanlarının sürekli savunduğu noktanın doğruluğuna işaret ediyor: Bir gün gelecek ve insan genlerinde değişiklik yapmak kaçınılmaz olacak.
İnsan genlerini üzerinde deneyler yapmak pahalı ve ne yazık ki etik değil. Etik olmama sebebi de yapılacak değişikliğin nelere sebep olacağının net olarak bilinememesi. Ancak Kanada’da bir grup bilim insanı Deep Genomics isimli bir proje başlattılar. Proje kapsamınca oluşturulacak bir bilgisayar programı, oynama yapılacak genin sebep olacağı değişiklikleri tahmin edebilecek.
Bir genin nasıl çalıştığını anlamak kolay değil. Çünkü yalnız çalışmıyorlar. Bir yandan diğer genlerle iletişim halindeyken bir yandan da diğer kimyasallarla, proteinler ve enzimlerle, ilişki içerisindeler. İşte bilim insanları yıllardır şizofreniden kansere kadar bu ilişkileri anlamaya çalışıyor. Fakat şimdiye kadar deneyimlediklerimize göre bahsettiğimiz ağ gerçekten bizleri aşıyor. Ancak yardımımıza bilgisayar teknoloji yetişebilir. Deep Genomics bu ilişkileri öğrenebilir, çözebilir ve olası mutasyonları tahmin ederek geleceğe yönelik çıkarımlarda bulunabilir.
Bu gelişme genetik düzenlemelerin yanı sıra hassas tıbbi uygulamara büyük katkılar sağlayacak. Deep Genomics’in kurucularından Brendan Frey heyecanla karışık şunları söylüyor, “Çalışmalarımızda kendi programımızı kullanabiliriz, program bizlere kullandığımız ilacın etkilerinden tutun da CRISPR/Cas9’un nasıl değişikliklere sebep olabileceğini dahi söyleyebilecek. Ancak bunu bilgisayar ağlarına dökmek zor olacak, çünkü şimdiye kadarki bütün araştırmalar deneysel.”
Bakacak olursak Deep Genomics’in yaptığı iş, rakiplerinden daha başarılı gibi görünmüyor. Her ne olursa olsun, bu bilim insanları için bir nimet. Tıpta kullanılacak tartışma yaratmayan genleri, sonucu daha net olan CRISPR’ları kullanmayı kim istemez!
