Bilim insanlarının elde ettiği yeni görüntüler, evrendeki ilk yıldız ve yapıların nasıl oluştuğu hakkında detaylı ipuçları sağlıyor ve galaksilerin aralıklı şekilde oluşmaya başladığını akla getiriyor.
Nottingham Üniversitesi ve İspanya Astrobiyoloji Merkezinde (CAB) çalışan uluslararası bir araştırma takımı, Hubble Uzay Teleskobu ve Büyük Kanarya Adaları Teleskobundan alınan verileri kullanarak, yakında bulunan en küçük ve sönük galaksilerin bazılarını belirleyip incelemişler. Yapılan çalışmada, galaksinin aralıklı şekilde oluşmuş olabileceği ortaya çıkmış. İlk sonuçlar, dün Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (MNRAS) bülteninde yayımlandı.
Gökbilimcilerin onlarca yıldır cevap bulmaya çalıştığı en ilginç sorulardan biri de, ilk galaksilerin nasıl ve zaman oluştuğu. Nasıl oluştuğuna gelirsek, bir ihtimale göre galaksilerin içerisindeki ilk yıldızlar sabit bir hızda oluşmaya ve giderek daha büyük bir sisteme dönüşmeye başlamış. Bir diğer ihtimale göre ise bu oluşum, gaz birikiminin artması ve birleşme faaliyetleri gibi olaylarla tetiklenen yoğun ancak kısa süreli yıldız oluşum atılımlarıyla beraber daha şiddetli ve kesintili bir süreç olmuş.
CAB’da çalışan ve makalenin eş yazarlarından biri olan Pablo G. Perez Gonzalez, “Galaksilerin oluşumunu bir arabaya benzetebiliriz” diyor. “İlk galaksilerde, fazla hızlanmadan ve gazı uzun dönemler içinde nispeten ufak yıldızlara dönüştürerek yavaş fakat devamlı bir şekilde yeni yıldız ekleyen ‘dizel’ bir yıldız oluşturma motoru bulunuyor olabilirdi. Bir diğer ihtimal de bu dönüşümün, yıldız oluşum atılımlarının galaksiyi bozan inanılmaz derecede geniş yıldızlar ürettiği ve galaksinin faaliyetinin bir süreliğine ve hatta tamamen durmasına yol açtığı sarsıntılı bir süreç izlemiş olması. Galaksilerin birleşmesi veya süperkütleli kara deliklerin etkisi gibi farklı süreçlerle bağlantılı olan bu senaryolar, yaşamımız için gerekli olan karbon veya oksijenin ne zaman ve nasıl oluştuğunu da etkiliyor.”
Kaynak: Nottingham Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
