Massahusetts Teknoloji Enstitüsünde (MIT) çalışan sinirbilimciler, yetişkin beyinlerinin milyonlarca “sessiz sinaps” içerdiğini keşfetmişler. Nöronlar arasındaki olgunlaşmamış bağlantılar olan bu hücreler, yeni anıların oluşturulması için yardıma çağrılana kadar pasif duruyor.
Şimdiye kadar sessiz sinapsların sadece gelişimin erken dönemlerinde var oldukları ve bu esnada beynin, hayatın erken dönemlerinde maruz kalınan yeni bilgileri öğrenmesine yardım ettikleri düşünülüyormuş. Fakat MIT’de yapılan yeni çalışma, yetişkin farelerde beyin korteksindeki tüm sinapsların yaklaşık yüzde 30’unun sessiz olduğunu ortaya koyuyor.
Araştırmacılara göre bu sessiz sinapsların mevcudiyeti, yetişkin beyinlerinin niçin devamlı yeni anılar oluşturabildiğini ve mevcut geleneksel sinapsların düzenlenmesine gerek kalmadan yeni şeyler öğrenebildiğini açıklamaya yardımcı olabilir.
MIT’de yüksek lisans öğrencisi ve yeni çalışmanın baş yazarı olan Dimitra Vardalaki, “Bu sessiz sinapslar yeni bağlantılar arıyor” diyor. “Yeni ve önemli bilgiler sunulduğunda ise ilişkili nöronlar arasındaki bağlantılar güçleniyor. Bu sayede beyin, değiştirmenin daha zor olduğu olgun sinapslarda depolanan önemli anıların üzerine yazmadan yeni anılar oluşturabiliyor.”
Çalışma üç gün önce Nature bülteninde yayımlandı.
Yazar: Anne Trafton/Massachusetts Teknoloji Enstitüsü. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
