Bir grup bilim insanı nesli tükenmiş olan bir mamut türünü hayata döndürmeye çok yaklaştı. Genetikçi George Church’un Harvard Üniversitesi’ndeki laboratuvarında donmuş olan yünlü mamuttan gen alındı ve bir Asya Fili’nin genomuna nakledildi.
Bilim insanları CRISPR denen bir DNA düzenleme aracı kullanarak mamutun kulağı, deri altı yağı, saç ve deri rengi için DNA aldı ve bunu bir filin deri hücresine nakletti. Bu doku kültürü 4.000 yıl önce nesli tükenmiş olan canlının genlerinin hala fonksiyonel olduğunu gözler önüne seriyor. Ekip henüz bir makale yanınlamadı, nedenini ise Church Sunday Times‘a açıklıyor, “daha yapacak çok iş var. Fakat, tabii ki biz de makale yayınlamayı düşünüyoruz.”
Nesli tükenmiş bir türü geri getirme işlemine “türü uyandırmak” (İngilizce: species revivalism ve ya de-extinciton) deniyor. Şimdiye kadarki yapılan çalışmalar, sadece nesli tükenmiş bir canlının genlerini, hayatta olan bir türün bireyine naklederek tür uyandırma işleminin gerçekleşebileceğini gösteriyor. Fakat manşetler dolaşan “mamut klonlanıyor” laflarına kanmayın. Church Popular Science‘a daha birçok araştırma yapılması gerektiğini anlattı.
“Sadece DNA değişimi yapmak anlamlı değil. Biz bunu değişimin dışarıya yansımasını da istiyoruz” diyor Church. Bunu yapmak için de ekibin hibrit hücreleri petri kabından alıp özelleşmiş hücrelere nasıl aktaracağını bulması gerekiyor. Mesela, mamut saç genleri saçların doğru renkte, doğru uzunlukta olmasını sağlayacak mı?
Eğer umulduğu gibi devam ederse, mamut-fil karışımı embriyo yapay rahimde büyütülecek. Şu durumda yapay rahimler biraz tartışma konusu. Bir diğer alternatif dişi bir fil tarafından doğurulması. Fakat bu hem hayvan hakları için hem de genetik açıdan pek sağlıklı gözükmüyor. “Eğer embriyolarla işimiz biterse, daha insancıl ve kolay bir yol bulmamız gerekecek” diyerek sözlerine son veriyor Church.
Proje gerçek olursa, yapılacak ilk iş soğuğa dayanıklı fil üretmek olacak. Ekip, soğuğa alışmanın nesli tükenmek üzere olan Asya ve Afrika fillerini insanlardan uzak tutabileceğini düşünüyor.
Tabii ki mamut genomunun tamamını diriltmek mümkün değil, bu yüzden de fil-mamut hibriti olarak kalacak. Fakat, diyelim ki, görünüşü ve ekolojik fonksiyonları bir mamuta benzeyen hibrit oluştu. Bu bir mamut mudur? Ya bu arada, mamut nedir?
