Yapılan yeni bir çalışmanın gösterdiğine göre kilo vermek ve kandaki aşırı yağ seviyelerini tedavi etmek, 11 Eylül 2001’de yangın, duman ve zehirli kimyasallardan çıkan tehlikeli seviyelerde ince parçacığa maruz kalan itfaiyecilerdeki akciğer hastalığını önlemeye yardımcı olabilir. Uzmanlar uzun bir süredir felakete ilk müdahale edenlerde yaşanan bu maruziyetin, sonraları akciğer hastalığına yol açabileceğinden korkmuş. Çalışmanın yazarlarına göre obezliğin bir göstergesi olan yüksek vücut kütle endeksi (VKE) ile Dünya Ticaret Merkezi’ne yapılan saldırıdan çıkan zehirli maddelere en yüksek seviyede maruz kalmak, akciğer işlevinin azalmasına yönelik en büyük iki tehlike unsuru.
Duruma ilk müdahale eden binlerce kişinin analiz edildiği yirmi yıllık araştırmalardan sonra New York Üniversitesi Grossman Tıp Fakültesi’nde çalışan araştırmacıların öncülüğünde yürütülen yeni bir çalışmada, söz konusu hastalarda akciğer hastalığını haber veren beş unsurluk bir küme belirlenmiş. Vücuttaki aşırı yağın yanısıra insülin direnci, yüksek tansiyon ile kanda bulunan şeker ve kolesterol seviyelerinin yüksek olması, metabolik sendrom şeklinde bilinen rahatsızlığın bileşenlerini teşkil ediyor. Bir grup tıbbi sorundan meydana gelen metabolik sendromun kalp hastalığı, inme ve diyabet tehlikesini artırdığı biliniyor.
Çalışmanın yazarları bu unsurlardan en az bir tanesinin düzeltilmesinin, Sıfır Noktası’nda zehirli maddelere maruz kalmalarından 20 yıl sonra bile itfaiyecilerde akciğer hastalığının gelişme tehlikesini beş yıl içinde büyük ölçüde azaltabileceğini keşfetmiş. Örneğin ortalama kilodaki erkek bir itfaiyecinin 3 kilo zayıflaması, akciğer zedelenmesi tehlikesini yüzde 20 azaltabilir.
Araştırma takımı, fazla kilolu 100 9/11 itfaiyecisi üzerinde yapılan ve bu yılın başlarında sunulan bir çalışmada, hastaları kalori kısıtlamalı Akdeniz diyetine başlatmanın akciğer hastalığı tehlikesini azalttığını bulmuşlar. Akdeniz diyetinde tam tahıllar, zeytinyağı, meyveler ve balık öne çıkıyor. Rejimi altı ay boyunca takip eden denekler, yaklaşık 2 puan VKE kaybetmiş (33 civarı ortalama bir VKE’den ortalama 31 VKE’ye inmişler). Bu kişiler ayrıca, çalışma döneminden önce bildirilenlere göre daha düşük seviyede akciğer hastalığı işareti sergilemiş.
Bulgular dün American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine bülteninde yayımlandı.
New York Üniversitesi Grossman Tıp Fakültesi. Ç: O.
