Sağ Ve Sol Burun Deliklerinden Aldığımız Hava Eşit Mi?

Kısa cevap Hayır. Tıpkı baskın elimiz gibi, sıklıkla kullandığımız burun deliği de insanlarda değişiklik gösteriyor.

Bilim adamları bu konuyu araştırarak oldukça enteresan sonuçlara ulaştılar. Her iki burun deliğimizi farklı miktarlarda kullanarak bir çeşit ‘stereo’ yaratıyoruz. Yani bir burun deliğinden geçen hava miktarı, diğerine göre kat kat fazla. Tıpkı ağırlıklı olarak kullandığımız ‘baskın elimiz’ gibi, daha çok kullanılan burun deliğine de ‘baskın burun’ deniyor. Ancak baskın burun deliği sürekli değişiyor. Bir burun deliğinin baskınlığı, sekiz ile yirmi beş dakika arasında sürüyor. Bu değişmeye tıp dilinde ‘nazal siklus’ deniyor. Baskın burun deliğinin boşluğundaki damarlar daralırken (dekonjesyon), burun boşluğu genişliyor. Bu esnada, diğer burun boşluğundaki damarlar genişleyerek (konjesyon), boşluk daralıyor. Asimetrik bir bağlantı ile sağ burun deliğinden nefes aldığımızda beynin sol bölümünü, soldan nefes alırken de sağ bölümünü uyarıyoruz. İstem dışı çalışan iç organ faaliyetlerini düzenlemekle görevlendirilen bir otonom olan sinir sisteminin de iki ana bölümü bulunuyor: Sempatik ve Parasempatik sinir sistemi. Sol beyin yarım küresi sempatik sinir sistemi faaliyetlerini düzenlerken, sağ beyin yarım küresi parasempatik sinir sisteminin fonksiyonlarını belirliyor. Yani sağ burundan nefes alırken farkında olmadan sempatik sinir sisteminin, sol burundan nefes alırken de parasempatik sinir sisteminin faaliyetlerini artırmış oluyoruz.

Sempatik sinir sistemi, genellikle heyecan içeren “mücadele et ya da uzaklaş” durumlarında hayat kurtarıcı olarak devreye giriyor. Bir tehlike anında çabuk karar vermek gerektiğini anlamamız için kana adrenalin pompalanmasına öncülük ediyor. Heyecan ve macerayı biyolojik bedende hissetmemizde rol oynayan adrenalin, kalbin hızlı çarpmasını, daha çok kan pompalamasını ve tansiyonun yükselmesini sağlıyor. Bu durum hayat kurtarıcı olsa da, sağ burun deliğini daha çok kullanan insanlarda kalbi yoran bir durum oluşmaya başlıyor. Doktorlar kalp hastalarına sağ burnu kapatarak, soldan nefes almaları için bazı egzersizler veriyorlar. Bu egzersizler neticesinde sempatik sistemin faaliyetleri azalıyor ve kalp hızı yavaşlatılabiliyor. Bu örnekten de anlaşılabileceği üzere; parasemptatik sistem kalp hızını azaltarak vücudu rahatlatıp, bağırsak faaliyetlerini optimize ediyor. Burnunun genellikle sol kısmından nefes alan insanlar bu nedenle daha soğuk kanlı oluyor, heyecan ve stres yapmayan insanlar haline geliyorlar.