Zihinlerimiz yaşadığımız dünyaya o kadar alışkın ki, onu sıklıkla şimdiki görüşümüze göre değil de geçmiş deneyimlerimize dayanarak yargılarız. Müller-Lyer yanılsaması bu görsel ve zihinsel kas hafızasına yakın neredeyse mükemmel bir durumdur.
Yukarıda iki şekil görüyoruz, burada hemen hemen her gün karşılaştığımız açılı uzantıları olan dikey bir çizgi gözümüze çarpıyor. Odanın ve binanın iç ve dış köşelerini oluşturan dikey çizgiler tamamen aynı uzunluktalar. Fakat her nasılsa içeriden görünümünü dışarıda olduğundan çok daha uzun algılıyoruz.
Bazı nörologlara göre, kırmızı çizgiler sağdaki şekilde görüldüğü gibi bir ok başı görünümü oluşturduğu zaman, odaklamayı dikey çizgiden uzaklaştırarak küçülmüş olarak algılamamıza neden oluyorlar. Diğerlerine göre ise bu şekillerle karşılaştığımız koşullar onları algılama şeklimizi etkiliyor. Yanılsama içeren bazı görüntülerin analizi, ok kuyruklarını oluşturan konumlarının genellikle uzakta olduğunu bulmuştur. Genel itibariyle ve de sinirbilimin henüz tam olarak anlamadığı hallerde, uzaktaki dikey çizgiler yakın olanlardan daha uzun görünür. Bu fikirler beynimizin sinir ağlarına etki eder. Böylece şekilleri kağıt üzerinde gördüğümüzde bir nevi aldanmış oluruz.
“Fakat her nasılsa içeriden görünümünü dışarıda olduğundan çok daha uzun algılıyoruz.” – Evet, tıpkı illüzyon gibi.
Çizgiler özdeş değil, eşitler.