Yalnızca soluk bir mavi nokta
”Soluk Mavi Nokta”, Yolcu 1 (Voyager 1) uzay aracı tarafından milyarlarca km uzaktan çekilen, Dünya’nın en muazzam fotoğraflarından biri. Carl Sagan’ın görüntüye tepkisi, en dokunaklı bilim edebiyatı ürünleri arasına girebilir.
“Böylesine bir fotoğrafı çekmeyi başardık, bakıyorsunuz, bir nokta görüyorsunuz. İşte orada. İşte evimiz. İşte biziz. Üzerinde, duyup duyacağınız herkes, yaşamış bütün insanlar, hayatlarını geçirdiler… Güneş ışınına asılı duran, toz zerresinin üzerinde…Bence, ömrümüz boyunca bildiğimiz tek evimiz, soluk mavi noktayı yaşatmak için, birbirimize daha kibar ve merhametli davranmamız gerektiğini vurguluyor. ”
Benzer şekilde duygusal bir resim ise, abartılmış renklendirme sayesinde diğer bir soluk mavi nokta olan NASA’nın Mars gezgini Curiosity. Yaklaşık bir araba büyüklüğünde olan korkusuz uzay kaşifi, Ağustos’ta Mars’taki beşinci yılını kutlayacak. Mars Keşif Yörünge Aracı (Mars Reconnaissance Orbiter -MRO) kızıl gezegenin yüzeyinden yaklaşık 320 km yüksekte duruyor, haliyle oradan çok küçük görünüyor.
Bazılarımız açısından, bu fotoğraf bir uzay robotuna ait çok ta önemli olmayan bir fotoğraf olabilir. Sonuçta, Merak yakın plan selfileri her zaman gördüğümüz bir şey. Sevgili uzay aracımıza insani değerler atfetmekte olanlarımız içinse, bu önemli bir fotoğraf. Çok çalışıyor! Keskin Dağı’na çıkmak için nasıl yol aldığına bir bakın, bir yandan da eski mikrobiyal hayat belirtileri arıyor, üstelik tekerlekleri artık yavaş yavaş kırılıyorken. Çok yalnız görünüyor!
Merak, Mars’ta yaşayan tek robot değil- yukarıda salınan MRO da var elbette, bir de NASA’nın eski Fırsat (Opportunity) gezgini, 90 günlük bilimsel araştırma görevini, 13 yıla dönüştürdü, halen de bitirmedi, ama bunlar buluşup beraber selfi çekebilecek gibi değiller. Merak ve Fırsat, gezegenin iki ayrı ucunda bulunuyor. Merak’ın en yakın komşusu maalesef merhum olan Ruh (Spirit) gezgini.
Bir dakika, bunlar yalnızca robotlar diyecekseniz, lütfen çenenizi kapatır mısınız.
Her neyse, MRO’nun gelişmiş renkli fotoğrafları için yapılacak çok daha önemli bir iş var: Mars yüzeyinin inanılmaz jeolojik özelliklerini gözler önüne sermek. Aşağıdaki örneklere bir göz atın:
Olağanüstü uzun yaşayan Fırsat gezgini gibi, Merak ta Mars’taki görevini daha oldukça uzun bir süre sürdürecek gibi görünüyor. 2006 yılından bu yana yörüngede olan MRO’nun ise, belli bir bitirme süresi bulunmuyor, diğerleri gibi ilk görev süresi biteli çok olmasına rağmen halen hayatta. Bu kadar iyi uzay robotlarını hak etmek için ne yaptık biz?