“Çok büyük suçluluk” hissettiğini söylüyor.
Geçenlerde Stanford Ticaret Yüksek Lisans Okulu’ndaki bir etkinlikte konuşan Chamath Palihapitiya (Facebook’un kullanıcı artışından sorumlu eski müdür yardımcısı), sosyal medya ortamlarının “toplumun işleyiş şeklini oluşturan sosyal yapıyı paramparça eden araçlar” haline geldiklerini söyleyerek bu konudaki endişesini belirtti.
Palihapitiya, Hindistan’da bir dizi linç olayına yol açan, WhatsApp ile yapılan bir kandırma kampanyasını örnek verdi.
Ancak bu yeni teknoloji, birbirimizle etkileşim şeklimiz üzerinde anlaşılması daha zor etkilere de sahip.
The Verge sitesinin haberine göre Palihapitiya, “Oluşturduğumuz kısa vadeli ve dopamin odaklı geribesleme döngüleri, toplumun işleyiş şeklini tahrip ediyor” diyor.
Palihapitiya, bir fotoğrafı ‘beğenmek’ veya bir tiviti ‘favorilemek’ gibi etkileşimlerin, anlamlı iletişim ve ilişkiler yerine, belki de daha çok kısa vadeli hoşnutluk ile ilgili olduğunu öne sürüyor.
Penn State Üniversitesi’nde sosyal psikoloji ile kadın, cinsiyet ve cinsellik çalışmalarında doktora adayı olan, araştırmasında sosyal medyayı inceleyen Lizbeth M. Kim, Futurism’e şöyle konuşuyor: “Bence Palihapitiya, sosyal medya ve anlık haz konusunda çok ciddi bir konuya değiniyor.”
“Ben kendisinin söylediklerini, genelde kasten görmezden geldiğimiz manzaranın bazı kısımlarını hatırlatan önemli şeyler olarak görüyorum.”
Kim, günümüzün sosyal medya ortamlarının, herkesin söylediğinin duyulmasına, güçlenmesine ve prim kazanmasına olanak sağladığını vurguluyor. Bu durum, ufak ölçekli bilişim zorbalığı olaylarından çok daha geniş usandırma kampanyalarına kadar her şeyin kök salmasına olanak sağlayabiliyor.
Terörist grupların, Twitter, Facebook ve YouTube gibi şeyleri kullanarak yeni eleman kazanmaya çalıştıklarını gördük.
Akıllı telefon kullanımı, ergenlerde depresyon ve intihar ile ilişkilendirildi. Ancak şimdilerde, tehlike altında olabilen kullanıcılara dikkat etmek amacıyla yapay zeka kullanmaya yönelik girişimler mevcut.
Her tür yeni teknoloji gibi, sosyal medyanın etkisi de kendi kullanıcı tabanını yansıtıyor. İnsanların kullanımına açık olan şeylerin yanlış şekilde kullanılması her zaman mümkün; ancak olumlu şekilde kullanılırlarsa, çok ciddi faydaları da var.
Sosyal Hiyerarşi
“Halkın, sosyal medyanın ‘karanlık tarafına’ yönelik ilgisi artış gösterse de, benim yaptığım çalışmada, insanlar sosyal medya ortamlarını daha iyi şekilde kullanmaya çalıştığı zaman ne olduğunu merak ediyorum” diyor Kim.
Sosyal medya, yararlı bilgileri halk için ulaşılabilir duruma getirmek, topluluklar kurmaya yardımcı olmak ve farklı sosyal gruplar arasındaki bağlantılara olanak sağlamak gibi her türlü faydaya sahip.
Ancak, insanların sosyal medyada açık olarak gerçekleştirdiği davranışlar, denklemin yalnızca bir bölümünü oluşturuyor; bu davranışlara verilen tepkiler de hesaba katılmalı.
Kim’in yürüttüğü bir çalışmada, deneklere bazı uydurma yorumlar gösterildi. Bu yorumlarda kullanıcılardan biri, diğeriyle cinsiyetçi bir yorum yaptığı için karşı karşıya geliyordu.
Karşı çıkan kişinin kız mı yoksa erkek mi olduğuna bağlı olarak, bu yorumlara verilen tepkilerin farklılık gösterdiği ortaya çıktı. Söz konusu kişi kız olduğu zaman, daha az sempatik ve daha sinirli olarak algılanıylordu.
“Kızın duruma karşı çıktığını gören insanlar, erkek gördükleri zamanla karşılaştırıldığında, cinsiyetçi kişiyi daha inanılır buldular” diyor Kim.
“Bu yüzden internette gerçekleşen aynı özgecil davranış, kimlik ve güvenilirlik konusundaki ince işaretlere ve klişelere dayalı olarak farklı şekilde algılanabiliyor.”
İnsanlarla bizzat kurduğumuz etkileşim ile internette kurduğumuz etkileşim şekilleri arasında belirgin farklılıklar var.
Kişinin sosyal medya hesabıyla olan bağını ayırabildiğimiz zaman, insanlara kötü davranmak daha kolay hale geliyor. Bu davranışlar, küçük kötülüklerden daha ciddi suçlara kadar değişiklik gösteriyor.
“Sosyal medyanın günümüz ilişkileri üzerindeki etkileri konusunda tekil bir iddiada bulunmak zor” diyor Kim.
“Zaman ilerledikçe ve bu konunun incelendiği daha fazla araştırma yapıldıkça, söz konusu olumlu ve olumsuz sonuçlara katkıda bulunan Facebook gibi internet sitelerinde yerleşmiş belirli özellikler hakkında daha incelikli bir fikrimizin olacağını düşünüyorum.”
Sosyal medya, pek çok insan için günlük yaşamın büyük bir parçası haline gelse de, bunun göreceli olarak hâlâ yeni bir ortam olduğunu hatırlamakta fayda var.
Toplum üzerindeki genel etkilerini öğrenmeye hâlâ devam ediyoruz; ayrıca, onunla birlikte gelen hem iyi hem de kötü şeyleri göz önüne almamızda yarar var.
Futurism
