252 milyon yıl önce, büyük bir volkanik patlama sonucu dünyanın üzerine büyük miktarda lav fışkırdı ve atmosfere büyük oranda karbon dioksit salınımı oldu. Bu olay okyanusların kimyasını da büyük oranda değiştirdi.
Kulağa bir bilim-kurgu hikayesi gibi geliyor olabilir. Fakat değil; bunlar Science’ta yayınlanan yeni bir araştırmanın bulguları. Bunlara göre okyanusun asidikliğinin artması büyük bir yok oluşa sebep oldu. Baş yazarlardan birisi olan Matthew Clarkson şunları söylüyor “bilim insanları okyanus asidikliğinin artmasının kitlesel yok oluşa yol açabileceğinden şüpheleniyordu fakat bugüne kadar direkt kanıt bulunamamıştı. Bu korkutucu bir buluş çünkü şu anda biz de okyanus asitliliğinin artmasına sebep oluyoruz ve bu artışı çoktan gözlemledik.”
Clarkson ve ekibi Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki yüzlerce milyon yıl öncesinden kalma okyanus tabanındaki taşları inceledi. Bulunan kimyasal kanıtlara göre, olaydan sonraki birkaç bin yıl içerisinde asitlilik, jeolojik açıdan çok hızlı atmıştır. Volkanik patlamanın ikinci atımında atmosfere çok fazla miktarda karbon dioksit püskürtüldü ve bu da okyanusların asitlilik oranının hızlıca artmasına sebep oldu ve deniz hayatının ortadan kalkmasına kadar giden besin zinciri yıkımlarına yol açtı.
Patlamadan sonraki 60 bin yıl içerisinde deniz yaşamının %90’ı, kara yaşamının da %66’sı yok oldu. Hayat tekrar geri döndü fakat, bu yok oluştan sonra evrimleşen canlılar yok olanlardan çok daha farklıydı. Peki kazananlar kimler oldu? Yaklaşık 200 milyon yıl sonra yine bir felaket sonucu yok olacak olan dinozorların ataları…
Karbon dioksit salınımı sonucu okyanuslar hızlıca asidikleşiyor. Eğer aynı durum tekrarlanırsa, bu seferki felaketin kazananı kim olacak? Bilim insanları, kabuklu balıklar üzerinde bu asitlilik artışının etkili olduğunu çoktan fark etti ve geleceğimizin geçmişimize benzememesi için balıkçıları ve dünyayı plan yapmaya davet ediyor.
