Bufalo Bill’den Jason Voorhees’a kadar, romanlardaki psikopatların 9-5 işlerde çalıştığı pek bilinmez. Ancak Hannibal Lecter, Patrick Bateman ve Norman Bates da vardır; bunların hepsi, bir tür iş sahibiydi. Gerçek hayatta, işgücü psikopatlarla doludur ve bunların çok azı filmlerde gördüğünüz türden şiddetli katillerdir. İşte, uzmanlara göre psikopatik kişilikleri en çok cezbeden meslekler.
Vicdan içermeyen meslek hayatları
Kevin Dutton’ın “Psikopatların Bilgeliği” adlı eserinde psikolog, psikopatların çağdaş toplumda oynayabileceği rollere karşı şaşırtıcı şekilde açık fikirli bir yaklaşım sergiliyor. Aslında kendisinin yaptığı liste, psikopat olmayan insanlara kendi aralarında bulunan kurnaz zihinlere karşı bir uyarıdan çok, iş arayan bir psikopata verilen öneri gibi görünüyor. Ki böylesi daha iyi olabilir; Harvard psikoloji profesörü Joshua Buckholtz’ın tercüme ettiği üzere, “Onlar uzaylı değildir; onlar, kötü kararlar veren insanlardır.” Lafı daha fazla uzatmayalım, işte Dutton’ın en iyi onunun özeti:
10. Devlet memuru: İşte sizi şaşırtabilecek olan bir şey. 2014 yılında İngiltere İçişleri Bakanlığı’nda çalışan bir yetkili, acil bir durumda soğukkanlılıklarını koruma yetenekleri yüzünden hükümetlerin psikopatları işe alması gerektiğini önerdi. Bir parça duygusal mesafe gerektiren işler, psikopatlar için mükemmeldir.
9. Şef. Psikopatlar, doğal olarak yüksek güç içeren mesleklerin cazibesine kapılırlar. Eğer “şef”in, bu listedeki diğer kalemlerle aynı kalibrede olmadığını düşünüyorsanız, o zaman mutlak gücün keyif verdiğini hatırlayın; bu güç, bir mutfakla sınırlanmış olsa bile.
8. Rahip. Bu meslek, listedeki en şaşırtıcı kalem olabilir fakat Psychology Today dergisinden Joe Navarro’nun belirttiği gibi bazı insanlar, özellikle diğer insanların idare edilebildiği, görünüşte tehlikesiz olan mesleklerin cazibesine kapılırlar. Belki bu durum, söz konusu ilişkiyi açıklayabilir.
7. Polis memuru. Psikopatlar, önceden belli olmayan koşullarda başarılı olurlar ve hatta sosyal olarak onay verilen güç dinamiklerinden faydalandıkları zaman, onlar için daha iyi olur. Polis olmanın, psikopatik zihne niçin çekici geldiği anlamak zor değil.
6. Gazeteci. Çekicilik, acımasızlık ve tek amaçlı gayenin benzersiz bir birleşimiyle psikopatlar, söylentilerin izini bulmak için çok uygundurlar; önlerine kim çıkarsa çıksın.
5. Cerrah. The Bulletin of the Royal College of Surgeons of England bülteninde yayınlanan bir çalışmada, hastanelerdeki uzman doktorların, genel nüfusa göre daha psikopatik oldukları keşfedilmişti. Eğitim hastanelerinde çalışanlar, genel hastanelerde çalışanlara göre psikopati tayfında daha yüksek bir yerde bulunuyor.
4. Pazarlamacı. Satış, rekabetçi bir alandır ve kendini tanıtmak ile gerçeğin dikkatli bir şekilde düzenlenmiş olan sunumları, sizi çok başarılı yapabilir. Pek çok psikopatın satış elemanı olmasına şaşmamalı.
3. Medya kişiliği. Psikopatlık ve narsizm, sık sık bir arada giden şeylerdir. Bu yüzden bir psikopatı mümkün olduğu kadar fazla göz önüne koyan bir konum, doğrusu, onların çok tatminkâr hissetmesini sağlayacaktır.
2. Avukat. “Bir Sosyopatın İtirafları” isimli kitabında M.E. Thomas, empati eksikliğinin, bir dava vekili olarak kendisine nasıl yardımcı olduğunu tartışıyor. Kendine güven ve otorite, bir jüriyi ikna etmeye çalıştığınız zaman anahtar noktalardır, insanları nasıl idare edeceğinizi bilmek de öyle.
1. CEO. Aynen öyle. “Amerikan Psipokatı” bunu doğru şekilde yansıtmış. İster kendileri soğukkanlı kalırken kargaşaya sebep olmak gibi hileli taktikler yoluyla, ister tek bir amaç güden doğaları yoluyla olsun, psikopatların şirket lideri olma yönünde güçlü bir eğilimleri vardır.
Uzman Psikopatlar ve Hapse Giren Psikopatlar
Eğer listenin sonuna kadar geldiyseniz ve iş arkadaşlarınızın hepsinde (veya kendinizde) bir psikopat görmeye başladıysanız, o zaman meslek sahibi olan türden bir psikopatı, hapsi boylayan türden bir psikopattan ayıran şeyin ne olduğunu öğrenmek faydalı olacaktır. ABD’nin Stillwater şehrindeki Oklahoma Üniversitesi’nde Stephanie Mullins-Sweatt’ın önderlik ettiği ve 2010 yılında yapılan bir çalışmada, tam olarak bu soruya cevap verildi. Psikopatik eğilimlere sahip olan iki grup insanı incelediler: Bir grup suçlu bulunmuş ve hüküm giymiş; diğer grup ise iş hayatında büyük başarı elde etmiş bireylerden oluşuyordu. İki grup da, psikopatların belirleyici kişilik özelliklerinin pek çoğunda, büyük oranda aynı puanlar elde etti; bu özellikler arasında sığ bir duygulanım, vurdumduymazlık ve vicdan azabı yoksunluğu, genel bir empati eksikliği ve gerekli olduğu zaman çok sevimli olma becerisi bulunuyordu. Aslında, başarılı psikopatlarda kendini belli etmiyor gibi görünen sadece bir tane psikopatik özellik vardı: Bu özellik ise düşük vicdanlılıktı.
Aslında, başarılı psikopatlar epey yüksek vicdanlılık işaretleri gösteriyordu ve bu yüzden bu insanların, toplumda yaşayan diğer insanlara zarar vermesinin muhtemel olmadığını düşünebilirdiniz. Halbuki daha vicdanlı olmak, diğer insanların düşündüklerini daha fazla umursadığınız anlamına gelmeyebilir, sadece bunun daha çok farkında olduğunuzu gösterir. Diğer bir ifadeyle vicdanlı bir psikopat, izini kaybettirme konusunda daha donanımlı olan kişidir. Uzmanlar, insanların yaklaşık yüzde birinin psikopat olduğunu tahmin ettiğinden, işinizin bir noktasında bunlardan bir tanesiyle karşılaşma ihtimaliniz epey yüksek. Eğer bir psikopat ile uğraştığınızı düşünüyorsanız, psikolojinizi iyi koruyun. Bu kişiler alay ettiği zaman, onlara duygusal tepki vermeyin, saldırganlıkları gözünüzü korkutmasın, dünyayı yanlış temsil ettikleri için onlara inanmayın. Sakin kalın ve kendinize güvenin, bu sayede sizi hedef seçip işletemeyeceklerdir.
Psikopatinin bazı diğer olumlu yanlarını merak ediyorsanız, daha fazlası için Kevin Dutton’ın “Psikopatların Bilgeliği” kitabını kontrol edin.
Curiosity