NASA’nın Dawn (Tür: Şafak) uzay aracı, bilim insanlarının cüce gezegen Ceres’i olağanüstü yakınlıkta görmesini sağlamış. Ceres, Mars ve Jüpiter arasında yer alan ana asteroit kuşağında bulunuyor. Yörünge aracı, görevin Ekim 2018’de bittiği tarihte yüzeyin 35 kilometre yakınına dalış yapmış ve Ceres’in bilinegelen gizemli, parlak bölgelerine ait taze detayları ortaya çıkarmış.
Bilim insanları, bu parlak alanların çoğunlukla sodyum karbonattan (sodyum, karbon ve oksijen bileşimi) oluşan çökeltiler olduğunu anlamışlar. Bunlar muhtemelen yüzeye sızan ve daha sonra buharlaşarak, ardında yüksek oranda yansıtıcı bir tuz kabuğu bırakan sıvılardan gelmiş. Fakat bilim insanları, bu sıvının nereden geldiğini henüz belirleyememişler.
Dawn görevinde çalışan bilim insanları, görevin sonuna yakın toplanan verileri analiz ederek, bu sıvının tuzlu veya tuz bakımından zengin olan derin bir su deposundan geldiğine karar vermişler. Ceres’in elde ettiği kütleçekim değerleri üzerinde çalışan bilim insanları, gezegenin iç yapısı hakkında daha fazla şey öğrenmiş ve bu tuzlu su deposunun 40 kilometre derinliğinde, yüzlerce kilometre genişliğinde olduğunu belirlemeyi başarmışlar.
Ceres, büyük bir gezegen ile oluşan kütleçekimsel etkileşimlerin meydana getirdiği iç ısımadan faydalanmıyor; tıpkı güneş sisteminin dışındaki buzlu uyduların bazılarında olduğu gibi. Fakat Ceres’in 92 kilometre çapındaki Occator Krateri’ne (en geniş parlak alanlara ev sahipliği yapan yer) odaklanan yeni araştırma; Ceres’in de o diğer buzlu cisimler gibi su bakımından zengin bir dünya olduğunu doğruluyor.
Occator Krateri’ndeki jeolojik faaliyetin kapsamını da ortaya çıkaran bulgular, 10 Ağustos’ta Nature Astronomy, Nature Geoscience ve Nature Communications bültenlerinde yayımlanan özel bir koleksiyonda sunuldu.
NASA/Jet İtiş Laboratuvarı. Ç: O.
