Kuşkuya yer bırakmayan şekilde tanıdık kıtalarıyla; o bildiğiniz ve sevdiğiniz, güvenilir düzende hizaya girmiş Dünya, her zaman böyle görünmüyordu.
Bir zamanlar süperkıtalarda birbirine kenetlenen kara parçaları çatlayıp kırılarak, birbirlerinden uzağa kaymış ve gezegenimizin 4.5 milyar yıllık tarihi boyunca sürekli yeniden bir araya gelmişler.
Bu yüzden memleketiniz, bir anlamda sizden daha fazla dünya turu yapmış. Şimdiyse, geçenlerde epeyce ziyaret edilen güzel bir internet sitesi sayesinde, bu konumun yüz milyonlarca yılda ne kadar fazla değiştiğini keşfedebilirsiniz.
Antik Dünya Küresi adını taşıyan internet sitesi, birkaç yıl önce (bazılarınızın tanıyacağı) taşılbilimci Ian Webster tarafından açılmış. Site, (yerbilimci ve paleocoğrafyacı Christopher Scotese’in önderliğindeki) PALEOMAPS projesinin parçası olarak geliştirilen paleocoğrafik haritalar ile yerbilim verilerinin açık kaynaklı deposu niteliğindeki GPlates verilerini birleştiriyor.
Webster, 2018 yılında Hacker News sitesinde şöyle yazmış: “Yerbilimcilerin, evimin 750 milyon yıl önceki yerini gerçekten belirleyecek kadar veri topladığına şaşırmıştım. Bu yüzden, sizlerin de bunun keyfini çıkaracağını düşündüm”
“Plaka tektoniği modelleri kesin sonuçlar getirse de, belirlenen yerleri yaklaşık olarak düşünmelisiniz (belli ki doğruyu söylediğimi asla kanıtlayamayacağız). Yaptığım testlerde, model sonuçlarının önemli oranda değişebildiğini keşfettim. Bu özel modeli seçtim çünkü geniş çapta atıf yapılıyor ve en büyük zaman dilimini kapsıyor.”
Bu birleşik araçla birlikte, aslında Dünya’yı 750 milyon yıl öncesine kadar geriye sarabiliyorsunuz. Gezegen tarihinin hepsi bu olmasa da, dört süperkıtayı içerisine alıyor (Panotya, Gondvana, Lavrasya ve Pangea).
Michelle Starr/ScienceAlert. Ç: O.
