Rusya’nın Uluslararası Uzay İstasyonu’na (UUİ) biraz güçlükle de olsa gönderdiği insansı robot Fedor, 2019’da öngörülen testlerin tamamını başarıyla tamamlayarak Dünya’ya dönmüştü.
22 Ağustos 2019’da UUİ ile birleşmek üzere fırlatılan fakat 100 metre kala otomatik denetlenme mekanizmasında meydana geldiği söylenen bir sorun nedeniyle yer ekibi tarafından güvenli mesafede bekletilen insansız Soyuz roketi, 5 gün gecikmenin ardından istasyona ulaşmıştı. Roketin kargosu ise insan boyutlarında bir robot olan Fedor idi. Resmi adı (aynı zamanda Instagram ve Twitter hesabı) #SkybotF850 olan Fedor, eline tutuşturulan bir Rus bayrağı ile Soyuz roketinin özel olarak adapte edilen pilot koltuğuna yerleştirildi. Fırlatma sırasında ise uzaya çıkan ilk insan olan Yuri Gagarin’in meşhur sözlerini taklit ederek “Haydi gidelim, haydi gidelim” dediği kaydedildi.
Görevini tamamlayan Fedor’u Dünya’ya geri taşıyan Soyuz MS-14 roketi, 7 Eylül sabahı erken saatlerde Kazakistan’a indi. Böylece test programı başarılı bir şekilde tamamlanmış oldu. Fedor bu inişi Twitter sayfasında “İndik. Yeni iniş sisteminin testi olaysız olarak tamamlandı. İnen (roket) güvenlik altına alındı” yazarak müjdeledi ve yörüngeden çıkışın da normal olduğunu belirtti. Rus Uzay Ajansı Roscosmos da kendi Twitter hesabından Fedor’u onayladı.
180 santimetre boya ve 160 kilogram ağırlığa sahip olan Fedor, giyilen bir dış iskelet üzerinden iletilen sinyallerle mürettebatın hareketlerini birebir taklit edebilme yeteneğine sahip. Böylece istasyon dışında gerçekleşecek tehlikeli operasyonlar gibi görevleri de yerine getirebiliyor. Fedor’un Instagram ve Twitter hesapları hayli hareketli. Gönderilerinde yeni beceriler edindiğini, örneğin bir su şişesini açabildiğini haber veriyor. Tabii ki bunun amacı, ISS gibi son derece düşük yerçekimi bulunan ortamlarda motor becerilerini test edebilmek. Fedor, uzaya çıkan ilk robot değil. 2011 yılında NASA, benzer amaçlarla General Motors ile birlikte ürettiği “Robonaut 2” adlı insansı robotu geliştirmiş ve uzaya göndermiş, 2018 yılında ise karşılaşılan bazı teknik hatalar sebebiyle geri çağırmıştı.
2013 yılında Japonya da Kirobo adını verdiği ve Toyota işbirliği ile ürettiği insansı robotu ilk Japon komutanı ile birlikte istasyona göndermişti. Bu robot insanlarla konuşabiliyordu; ancak sadece Japonca biliyordu.
Popular Science Türkiye – Ekim 2019
