Satürn ve Uranüs arasındaki fazladan bir gezegen, ömrünün ilk zamanlarında Güneş Sistemi’nin dışına itilmiş.
Carnegie Bilim Enstitüsü’nde çalışan Matt Clement’in önderliğindeki yeni çalışma, Satürn ve Jüpiter’in olası başlangıç konumlarını ortaya çıkarıyor. Bulgular, Güneş Sistemi’mizin olağandışı yapısını belirleyen kuvvetleri daha iyi anlamamızı sağlıyor. Araştırmaya göre Satürn ve Uranüs arasındaki ilave bir gezegen dışarı itilmiş. Bu sayede, Jüpiter’in iç kısmına doğru sadece Dünya benzeri ufak, kayalık gezegenlerin oluşması sağlanmış.
Güneş’imiz, ilk zamanlarında gezegenlerin doğduğu dönen bir gaz ve toz diskiyle çevriliymiş. İlk oluşan gezegenlerin, başlangıçta birbirine yakın ve dairesel yörüngelere sahip oldukları; fakat daha büyük cisimler arasındaki kütleçekim etkileşimlerinin bu dizilimi bozduğu ve bebek dev gezegenlerin hızlı biçimde yer değiştirip, bugün gördüğümüz dizilimi oluşturmalarını sağladığı düşünülüyor.
“Sadece Samanyolu galaksisinde binlerce gezegen sistemi olduğunu biliyoruz” diyor Clement. “Fakat görünüşe göre kendi Güneş Sistemi’mizdeki gezegenlerin bu dizilimi, büyük oranda olağandışı. Bu yüzden bilgisayar modelleri kullanarak ters mühendislik yapıyor ve bu oluşum süreçlerini tekrarlıyoruz. Bu durum biraz, olaydan sonra bir araba kazasında neler olduğunu anlamaya çalışmaya benziyor; arabalar ne kadar hızlı gidiyordu, hangi yönlerde gidiyor vs.”
Clement ve çalışmanın eş yazarları, Güneş Sistemi’mizin evrimi üzerine 6.000 sanal canlandırma yürütmüş ve Jüpiter ile Satürn’ün esas ilişkisi hakkında beklenmedik bir detay ortaya çıkarmışlar.
Bebeklik yıllarındaki Jüpiter’in, Satürn’ün tamamladığı her iki yörüngede Güneş’in etrafında üç kez döndüğü düşünülüyormuş. Fakat bu dizilim, dev gezegenlerin bugün gördüğümüz konumlarını yeterince açıklamıyor. Takımın oluşturduğu modeller; bir Satürn yörüngesine karşılık iki Jüpiter yörüngesinin, tanıdık gezegen yapımıza benzer sonuçları daha tutarlı biçimde ürettiğini gösteriyor.
Carnegie Bilim Enstitüsü. Ç: O.
