Grönland’ın Altında Keşfedilen Antik Göl, Milyonlarca Yıllık Olabilir

0
Grönland buz tabakasındaki erimiş bir su göleti. NASA/Michael Studinger

Grönland’ın altında keşfedilen ve ülkenin kuzeybatısındaki buz tabakasının derinlerine gömülmüş halde duran dev ve antik bir gölün kalıntıları, bilim insanlarının söylediğine göre milyonlarca değilse bile yüz binlerce yıllık olabilir.

Bu devasa ‘fosil göl yatağı’, bilim insanlarının dünyanın bu bölgesinde daha önce görmediği türden bir olgu; her ne kadar muazzam Grönland Buzul Tabakası’nın (Antartika’dan sonra dünyanın ikinci büyüğü) endişe verici bir hızda kütle kaybederken, altında çok sayıda gizem saklamaya devam ettiğini bilsek bile…

Bilim insanları geçen yıl, Grönland Buzul Tabakası’nın altında 50’den fazla buzulaltı göl keşfettiklerini bildirmişlerdi. Söz konusu göller, ana kayaç ile üstteki buzul katmanı arasında hapsolan erimiş sıvı su kütlelerinden oluşuyor.

Yeni bulgu ise farklı bir tabiata sahip: Uzun süredir kuru kalmış, şimdilerde çok uzun zamanlar boyunca biriken tortu dolgularıyla (1,2 kilometre kalınlığa kadar çıkan gevşek kaya tabakası) dolu olan ve sonrasında bir 1,8 kilometrelik bir başka buzul tabakasıyla örtülen antik bir göl havzası.

Antik akıntılarla beslenen (mavi) göl havzası (kırmızı hatlı). Uyarlama: Paxman vd., EPSL, 2020/Columbia Üniversitesi

Ancak bu göl çok uzun süre önce oluştuğunda, araştırmacılar bölgenin buzsuz olması gerektiğini ve havzanın da yaklaşık 7.100 kilometrekareye yayılan bir yüzey alanıyla devasa bir gölü desteklemiş olabileceğini söylüyorlar.

Eğimli bir yamaç boyunca akan ve bir zamanlar göl yatağının kuzeyinde bulunan en az 18 antik nehir ağıyla beslenmiş bu devasa göl, yaklaşık 580 kilometreküp su barındırmış olmalı.

Peter Dockrill/ScienceAlert. Ç: O.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz