Dünyanın ikinci büyük radyo teleskobu Salı günü çöktü.
Arecibo Gözlemevi’nin radyo dalgası gönderip alan ve 140 metre yükseklikte asılı duran 900 tonluk platformu, altta yer alan 300 metre genişliğindeki çanağa çarptı. Düştüğü sırada, etraftaki üç destek kulesinin üst kısımlarını da kendisiyle birlikte aşağı çekti.
Çöküşe ait videolar ise olayın, asılı haldeki platformu kulelerden birine bağlayan kablolardan birinin kopmasıyla başladığını gösteriyor. Daha önce aynı kulede bulunan bir destek kablosu Ağustos ayında kopmuş, sonrasında ise ana kablolardan biri Kasım ayında kopmuştu.
Teleskobun sahibi ABD Ulusal Bilim Vakfı (NSF), o zamandan beri teleskobun sökülmesi için acele ediyordu çünkü topyekün bir çöküşün muhtemel olduğu belliydi.
Fakat platform, mühendisler yapı söküm sürecinde fazla ilerleyemeden düştü.
1993 yılından beri Arecibo Gözlemevi’ndeki bilim ekibinin üyesi olan Jonathan Friedman, yerel haber kuruluşu NotiCentro’ya çöküşün gürültülü bir deprem, tren ya da bir çığ gibi ses çıkardığını söylüyor.
Yakındaki bir kontrol kulesinden çekilen aşağıdaki video, platformun yerel saatle 07:54’te çöküşünü gösteriyor. Bir kablo, mühendislerin platforma erişmesini sağlayan iskeleyi yerinden çıkarıyor.
Kabloların koptuğu ve arka planda görülebilen kulenin üst kısmı ise sonrasında devriliyor. Devrilen bir başka kulenin üst kısmı, soldaki yamaca doğru düşüyor.
@NSF just shared video footage of the Arecibo telescope's catastrophic collapse Tuesday morning. It's loud.
(Courtesy of the Arecibo Observatory, an NSF facility) pic.twitter.com/9zvyrUsfJl
— Morgan McFall-Johnsen (@MorganMJohnsen) December 3, 2020
Arecibo Gözlemevi NSF program müdürü Ashley Zauderer, Perşembe günü yaptığı açıklamada “Gördüğünüz üzere, çok şiddetli ve bir nevi önceden bilinemeyen bir kaza” diyor.
Ayrı bir videoda ise drondan çekilen görüntüler, kabloların koptuğunu ve yukarıda bir kırılmaya sebebiyet verdiğini gösteriyor. Dron o saniyerde teleskop platformunun üstünde keşif yapıyormuş. Dronla yapılan keşifler, teleskobun nasıl söküleceğini anlamaya çalışan mühendisler için önemli bir bilgi kaynağı.
Morgan McFall-Johnsen & Aylin Woodward/Business Insider
