Araştırmacılar, Güneş Sistemi’nde eskisinden çok daha hızlı yolculuk etmeyi sağlayan yeni bir otoban ağı keşfetmişler. Bu tür güzergâhlar, Jüpiter’in yakınındaki kuyruklu yıldız ve asteroitleri on yıldan kısa süre içerisinde Neptün’e ve yüz yıldan kısa süre içerisinde 100 astronomik birime kadar sürükleyebiliyor. Bu yollar, uzay araçlarının gezegen sistemindeki uzak kısımlara daha hızlı gönderilmesinde ve gezegenimizle çarpışabilecek yakındaki cisimleri izleyip anlamada kullanılabilir.
Science Advances bülteninde 25 Kasım’da yayımlanan çalışmada araştırmacılar; asteroit kuşağından Uranüs ile ötesine uzanan ve uzay manifoldları şeklinde bilinen yapıların içerisinde, birbirine bağlı bir dizi kemer meydana getiren bu rotaların dinamik yapılarını gözlemlemişler. Bu yeni keşfedilen “göksel otoyol”, genelde Güneş Sistemi’nin dinamiklerini tanımlayan yüz binlerce ya da milyonlarca yıllık zaman dilimlerinin aksine, onlarca yıl içerisinde etki gösteriyor.
Bu kemer yapılarından en göze çarpanları Jüpiter ve onun uyguladığı kuvvetli kütleçekim etkileriyle bağlantılı. Bu gibi manifoldlar, Jüpiter ailesindeki kuyruklu yıldız popülasyonunun yanısıra (20 yıllık yörünge dönemlerine sahip kuyruklu yıldızlar) Kentaurlar olarak bilinen ufak boyutlu güneş sistemi cisimlerini de eşi görülmemiş zaman ölçeklerinde kontrol ediyor. Bu cisimlerin bazıları, en sonunda Jüpiter ile çarpışıyor ya da Güneş Sistemi’nin dışına fırlatılıyor.
Bu yapılar, Güneş Sistemi’mizdeki milyonlarca yörünge hakkında sayısal veriler toplanması ve bu yörüngelerin, halihazırda bilinen uzay manifoldlarına nasıl uyduğunun hesaplanmasıyla belirlenmiş. Sonuçların üzerinde daha fazla çalışma yapılması gerekiyor. Bu sayede; manifoldların hem uzay araçları tarafından nasıl kullanılacakları belirlenebilir, hem de bu gibi manifoldların Dünya civarında nasıl davrandıkları saptanabilir.
Ioana Patringenaru/San Diego – California Üniversitesi. Ç: O.
