Kremlin’den yapılan bir açıklamaya göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, devletin Federal Uzay Ajansı olan Roscosmos’u dağıtıyor ve onu devlet kontrolündeki bir şirkete dönüştürüyor. Bu dönüşümle birlikte Roscosmos’un sadece devlet tarafından finanse edilen bir kuruluş olmaktan çıkıp devlet tarafından kontrol edilen ve kısmen devlet tarafından desteklenen bir şirket haline gelmesi amaçlanıyor. Bu sayede Rusya’nın önem arz eden uzay görevlerini gerçekleştirebilmesi ve Roscosmos’un diğer özel uzay şirketleri gibi ticari ilişkiler kurabilmesi sağlanacak. Atılan adımların hedefinde kurumun yozlaşmış yapısının ve büyük finansal skandallarının da düzeltilmesi yer alıyor.
The Federal Space Agency has been shut down. The agency's responsibilities will be transferred to the Roscosmos state corporation
— President of Russia (@KremlinRussia_E) 28 Aralık 2015
Temmuz ayında hazırlanan kanunun Putin tarafından dün imzalanması ile sözü geçen dönüşüm 1 Ocak 2016’da gerçekleşecek. Ajansın aktivite kayıtlarını içeren tüm dokümanlar yeni şirkete aktarılacak ve şirketin gücü ve fonksiyonu ise ajans ile aynı olacak. Ancak Roscosmos yeniden yapılandırılacak ve şirketten gönderilecek olan çalışanların “tazminatları Rusya Federasyonu kanunları çerçevesinde” garanti altında olacak.
Finansal skandallar, parasal sıkıntılar ve yozlaşma ile yıllardır uğraşan Roscosmos’un dağıtılması kararı Putin tarafından bu yılın ocak ayında onaylanmıştı. Rusya’nın en büyük ikinci fırlatma alanı olacak olan Vostochny Cosmodrome’un inşası bütçe sıkıntısı nedeniyle sürekli ertelenmekteydi. Rus denetleme kurumu tarafından yapılan incelemede, Roscosmos’un 1,8 milyar doları aşan meblağda finansal ihlalde bulunduğu tespit edilmişti.
Rusya Başbakan Yardımcısı Dmitry Rogozin’e göre ajansın kötü yönetilen ekonomisi, 2010 yılından bu yana gerçekleşen Rus uzay araçlarının kazasında etkili rol oynuyordu. “Kurumda sahtekarlık, yetkinin kötüye kullanımı ve evrakta sahtecilik gibi suçların işlendiğini tespit ettik. Böylesine bir ahlak yozlaşmasının yaşandığı bir kurumda, yüksek kaza oranlarına da şaşırmamak gerek.” diyerek görüşlerini ifade etti Rogozin, International Business Time‘a göre.
Kremlin’e göre ajansın, devlet tarafından işletilen bir şirkete dönüştürülmesi bu gibi finansal ve yönetimsel sorunları ortadan kaldıracak. Bir devlet şirketi olarak Roscosmos, ulusal özel şirketlerle rekabet edebilecek ve ortak projeler üretebilecek. Tüm bunları yaparken de federal hükûmetin kontrolüne tabi olacak. Ancak tüm bu planların Roscosmos’u batmaktan kurtaracağı hâlâ bir muamma ve Roscosmos gibi 2029’da Ay’a insan göndermeyi planlayan bir şirketin bunu başarıp başaramayacağını hep birlikte göreceğiz.
