Yenilenebilir enerji kaynaklarına geçmemiz gerektiğini hepimiz biliyoruz; fakat birçoğumuz, enerji sistemlerimizi de daha verimli hale getirmemiz gerektiğini unutuyoruz.
Günümüzde, dünyada ürettiğimiz tüm enerjinin tahminen yüzde 70’i ısı halinde kayboluyor; çoğunlukla da enerji santrallerinde… Bu önemli sorun, ısı kaybını azaltıp boşa giden ısı enerjisini de yakalayabilecek termoelektrik malzemelerin iyileştirilmesiyle kısmen çözülebilir.
Şimdiyse Liverpool Üniversitesi’nde çalışan bilim insanlarının öncülüğündeki araştırmacılar, şimdiye kadar bildirilen en düşük ısıl iletkenliğe sahip yeni ve inorganik bir malzemenin keşfiyle birlikte bu hedefe doğru büyük bir adım atmış bulunuyorlar.
Aslında malzeme, oda sıcaklığında ısı aktarımını hava kadar yavaşlatıyor.
Bi4O4SeCl2 adı verilen bu yeni malzeme (çok havalı değil, biliyoruz), bilim insanlarına göre “ısı akışının atomik ölçekte kontrol edilmesinde bir devrim” niteliğinde.
Liverpool Üniversitesi’nde çalışan takım lideri ve kimyager Matt Rosseinsky, “Keşfettiğimiz malzeme, tüm inorganik katılar arasında en düşük ısıl iletkenliğe sahip ve ısıyı neredeyse hava kadar az iletiyor” diyor.
“Bu keşif hem bilimsel bilgilerde, hem atık ısıyı toplayan termoelektrik cihazlardaki pratik uygulamalarda, hem de daha verimli gaz türbinleri için ısıl bir bariyer olarak büyük sonuçlar doğurabilir.”
Çeliğin ısıl iletkenliğini 1 olarak alırsanız, su ve inşaat tuğlasının ısıl iletkenliği 0,01 olur. Havanın iletkenliği 0,0005 iken, yeni malzemenin de sadece 0,001.
İşin en heyecan verici kısmı ise bu malzemenin, atom katmanlarının zeki bir şekilde sıralanmasıyla oluşturulması. Araştırma takımı, aynı yöntemin ilave özellikler eklenmesinde de kullanılabileceğini söylüyor.
Bu durum, gelecekte ısıya inanılmaz derecede dirençli olmanın yanısıra elektriği de süper şekilde ileten malzemelerin yapılması anlamına gelebilir; bu iki özellik, bir elektrik şebekesinde inanılmaz ölçüde faydalı olur.
Araştırma Science bülteninde yayımlandı.
Yazar: Fiona McDonald/ScienceAlert. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
