İlk defa MÖ 1181 yılında Çin’in üstünde tespit edilen meşhur bir süpernovanın kökenlerine ilişkin 900 yıllık kozmik gizem nihayet çözüldü.
Dün yayımlanan yeni araştırma, Pa30 adı verilen sönük ve hızlı genişleyen bir bulutsunun; tarihi süpernovanın profiline, konumuna ve yaşına uyduğunu söylüyor. Söz konusu bulutsu, Samanyolu Galaksisi’nde yer alan ve Parker Yıldızı şeklinde bilinen en sıcak yıldızlardan birini çevreliyor.
Samanyolu Galaksisi’nde, son binyılda (1006’dan itibaren) sadece beş parlak süpernova görülmüş. Bunlardan biri olan ve MÖ 1181 ‘Çin Misafir Yıldızı’ şeklinde de bilinen Çin süpernovası ise gizem olarak kalmış. Aslen, Satürn gezegeni kadar parlak olduğunu ve altı ay boyunca görünür kaldığını söyleyen Çinli ve Japon gökbilimciler tarafından 12’nci yüzyılda kayıtlara geçirilmiş. Gökbilimciler, patlamanın gökyüzünde görüldüğü konumun yaklaşık yerini de kaydetmişler. Fakat çağdaş gökbilimciler, şimdiye kadar bu patlamaya ait olduğu doğrulanan hiçbir kalıntı belirlememiş. Aralarında meşhur Yengeç bulutsusunun da yer aldığı diğer dört süpernovanın hepsi, günümüzdeki çağdaş bilimde gayet iyi biliniyor.
12’nci yüzyılda gerçekleşen bu patlamanın kaynağı; Hong Kong, İngiltere, İspanya, Macaristan ve Fransa’da çalışan uluslararası bir gökbilimci takımının yaptığı son keşfe kadar gizem olarak kalmış. Yeni çalışmada araştırmacılar, Pa 30 bulutsusunun saniyede 1.100 km’den hızlı bir şekilde genişlediğini bulmuşlar. Bu hızda Dünya’dan Ay’a yolculuk etmek sadece 5 dakika sürer. Bilim insanları bu hızı kullanarak, 1.000 yıl civarında bir yaş ortaya çıkarmışlar ki bu yaş, MÖ 1181’deki olaylarla örtüşüyor.
Bulgular dün The Astrophysical Journal Letters bülteninde yayımlandı.
Kaynak: Manchester Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
