Avrupa Güney Gözlemevinin (ESO) Çok Geniş Teleskop’u (VLT), çıplak gözle görülebilen ikili bir yıldız sistemi olan b Centauri’nin yörüngesindeki bir gezegenin görüntüsünü yakalamış. Söz konusu yıldızlar, bugüne dek bulunan ve gezegen barındıran en sıcak, en ağır yıldız sistemi. Tespit edilen gezegenin yörüngesi ise Jüpiter’in Güneş’e olan uzaklığının 100 katı mesafede. Bazı gökbilimciler, bu kadar ağır ve sıcak yıldızların etrafında gezegenlerin var olamayacağını düşünüyordu; ta ki şimdiye kadar.
Dün Nature bülteninde yayımlanan yeni çalışmanın birinci yazarı olan ve Stokholm Üniversitesinde çalışan gökbilimci Markus Janson, “B Centauri etrafında bir gezegenin bulunması çok heyecan verici” diyor. “Çünkü gezegene ev sahipliği yapan dev yıldızlara ilişkin tabloyu tamamıyla değiştiriyor.”
Yaklaşık 325 ışık yılı uzaklıkta Centaurus (Erboğa) takımyıldızında yer alan b Centauri (veya HIP 71865), Güneş’in kütlesinin en az altı katı ağırlıkta. Bu durum onu, etrafında gezegen bulunduğu onaylanan açık ara en ağır sistem haline getiriyor. Şimdiye kadar, Güneş’ten üç kat daha ağır olan bir yıldızın etrafında hiç gezegen tespit edilmemiş.
En ağır yıldızlar aynı zamanda en sıcak yıldızlar oluyor. Bu sistem de istisna değil: Ana yıldızı, B tipi yıldız adı verilen ve Güneş’ten üç kat daha sıcak olan bir yıldız. Yoğun sıcaklığı sayesinde, büyük miktarda morötesi ve X-ışını radyasyonu yayıyor.
Bu tip bir yıldızın sahip olduğu büyük kütle ve çıkardığı ısı, yıldızın etrafındaki gaz üzerinde güçlü bir etki meydana getiriyor. Söz konusu etkinin gezegen oluşumunu önlemesi gerekiyor. Özellikle de bir yıldız ne kadar sıcak olursa, o kadar yüksek enerjili radyasyon üretiyor ve etrafındaki maddenin daha hızlı buharlaşmasına sebep oluyor. “B tipi yıldızlar, genelde epey yıkıcı ve tehlikeli ortamlar şeklinde görülüyor” diyor Janson. “Bu yüzden, etraflarında büyük gezegenlerin oluşması son derece zor görülüyor.”
Kaynak: Avrupa Güney Gözlemevi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
