Southwest Araştırma Enstitüsünde (SwRI) çalışan ve -98 derece Celsius kadar soğuk buz-tuzlu su karışımlarının özellikleri üzerinde ölçüm yapan bir bilim insanı, Mars’ın güney kutbundaki buz örtüsünün altında yer alan buz parçacıkları ile tortu katmanı arasında tuzlu su olabileceğini söylüyor. SwRI’de çalışan jeofizikçi Dr. David Stillman’in yürüttüğü laboratuvar ölçümleri, ESA’nın Mars Express yörünge aracındaki MARSIS yüzey altı ses radarınca tespit edilen ve tuhaf derecede parlak olan yansımaları destekliyor.
MARSIS, 40 metrelik bir antenle gezegenin üstünde uçarak seçilen bir bölgeye radyo dalgaları gönderiyor. Sonrasında bu dalgaları alarak, yankı veya yansıma için analiz ediyor. Yüzey yakınında bulunan herhangi bir su kütlesinin, kuvvetli derecede parlak bir sinyal göndermesi gerekiyor. Buz ve kayaya çarpıp geri dönen radar sinyalleri ise çok daha küçük oluyor.
Geleneksel modellerde, Mars’ın güney kutbundaki buzul örtüsünün suyun erime noktasından çok daha düşük sıcaklıklara maruz kaldığı varsayıldığından, pek çok bilim insanı sıvı suyun mevcudiyetini sorgulamış. Tabanda tespit edilen bu parlak yansımaların kaynağı olarak ise kil, sulu tuzlar ve tuzlu buzlar öne sürülmüş. İtalyanların öncülüğünde çalışan araştırma takımı, öne sürülen bu olguyu araştırırken daha önce yayımlanan verileri, canlandırmaları ve yeni yapılan laboratuvar ölçümlerini kullanmış.
Gezegensel cisimlerde herhangi bir su biçimini (sıvı, buz veya emilmiş) tespit etmede uzman ve söz konusu bulguları açıklayan makalenin eş yazarı olan Stillman, “Kuzey ve Güney Kutbu bölgelerindeki buzulların altında sıvı su gölleri bulunuyor” diyor. “Dolayısıyla buzul altındaki suyun bulunmasında Dünya’da da benzer örneklerimiz var. Mars’ta var olduğunu bildiğimiz bu egzotik tuzlar, tuzlu suların -75 derece Celsius’a kadar sıvı kalmasını sağlayan inanılmaz ‘antifriz’ özellikleri taşıyor. Laboratuvarımızda bu tuzları inceleyerek, radara nasıl tepki vereceklerini anlamaya çalıştık.”
Bulgular dün Earth and Planetary Science Letters bülteninde sunuldu.
Kaynak: Southwest Araştırma Enstitüsü. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
