Purdue Üniversitesi ve diğer kurumlarda çalışan bilim insanlarının oluşturduğu bir araştırma takımı, ikili süperkütleli kara delik sistemi keşfedildiğini aktarıyor. Böyle bir sistemin daha önce sadece bir kez keşfedildiği biliniyor. Birbirinin etrafında dönen bu iki kara deliğin her biri, muhtemelen 100 milyon Güneş ağırlığında. Kara deliklerin birinden, ışık hızına çok yakın bir hızda devasa bir madde jeti çıkıyor. Sistem o kadar uzakta ki, günümüzde görülen ışık 8,8 milyar yıl önce yayılmış.
İkili, birbirlerinden yalnızca 100 AB ila 2.000 AB uzaklıkta (bir Astronomik Birim, Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığı kadar). Kara deliklerin bu mesafesi, bilinen diğer süperkütleli ikili kara delik sistemine göre en az 10 kat daha yakın.
Kara deliklerin bu yakınlığı önemli çünkü böyle sistemlerin sonunda birleşmesi bekleniyor. Kütleçekim dalgaları biçiminde devasa bir enerji yayacak olan bu olay, uzayda her yöne giden dalgalanmalar (ve maddelerde titreşimler) meydana getirecek.
Böyle sistemlerin bulunması, galaksilerin oluşma sürecini ve süperkütleli kara deliklerin galaksilerin merkezine nasıl geldiğini anlamak açısından da önem taşıyor. Çalışma geçtiğimiz ay The Astrophysical Journal Letters bülteninde yayımlandı.
Araştırmacıların şans eseri keşfettiği sistem, 2008’den sonra alınan verilerdeki sinyal bilgilerine dayanıyor. Sistemin yaydığı radyo sinyallerinde görülen tekrarlı bir sinüs eğrisi, bilim insanlarının dikkatini çekmiş. Bunun ardından geçmişte toplanan verileri araştıran bilim insanları, sistemin 1970’lerin sonundan 1980’lerin başlarına kadar yine aynı şekilde değişen sinyaller yaydığını görmüşler. Bu türden sinyal değişimleri, tam da araştırmacıların beklediği tipten. Bir kara delik jetinden yayılan bu sinyaller, diğer kara deliğin etrafındaki yörünge hareketiyle Doppler etkisine maruz kalıyor.
Kaynak: Purdue Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
