GeçtiÄŸimiz hafta Amerikan Jeofizik BirliÄŸinin Earth’s Future bülteninde yayımlanan yeni bir çalışmaya göre, 2050 yılı itibariyle dünyadaki tarım alanlarının %80’inden fazlasında su kıtlığı artışı bekleniyor.
Küresel tarım için günümüz ve gelecekteki su ihtiyaçlarının incelendiği yeni çalışmada, yağmur suyu veya sulama kaynaklı su mevcut seviyelerinin, iklim değişimine yönelik ihtiyaçları karşılamada yeterli olup olmayacağı tahmin ediliyor. Araştırmacılar bu tahmini yürütürken yeni bir endeks geliştirip, tarımın iki önemli kaynağındaki su kıtlığını ölçmeye ve tahmin etmeye çalışmışlar. Bu kaynaklardan birincisi yeşil su adı verilen ve yağmurdan gelen su iken, ikincisi ise mavi su adıyla bilinen ve nehirler, göller ile yer altı suyundan gelen sulama suyu.
Çin Bilimler Akademisi CoÄŸrafi Bilimler ve DoÄŸal Kaynaklar AraÅŸtırma Enstitüsünde yardımcı profesör ve yeni çalışmanın baÅŸ yazarı olan Xingcai Liu, “Hem mavi hem de yeÅŸil su kaynaklarının en fazla kullanıldığı tarımsal üretim, eÅŸi görülmemiÅŸ sorunlarla karşı karşıya” diyor. “OluÅŸturduÄŸumuz endeks, hem yaÄŸmur hem de sulama suyuyla beslenen ekili alanlarda tarımsal su kıtlığını sürekli bir ÅŸekilde deÄŸerlendirmeyi saÄŸlıyor.”
Dünya çapındaki su talebi, son 100 yılda insan nüfusunun iki katı kadar artış göstermiş. Halihazırda tarım yapılan her kıtada sorun oluşturan su kıtlığı, gıda güvenliğine yönelik önemli bir tehdit niteliği taşıyor. Buna rağmen çoğu su kıtlığı modelinde, hem mavi hem de yeşil su kapsamlı şekilde incelenemiyor.
Yeşil su, yağmur suyunun topraktaki bitkiler için olan kısmından meydana geliyor. Yağışın büyük bir bölümü yeşil su olarak sonuçlansa da, toprakta görünmez olduğu ve başka kullanım amaçları için çıkarılamadığı için sıklıkla gözden kaçıyor. Bitkiler için mevcut olan yeşil su miktarı ise bir alana ne kadar yağmur yağdığına ve suyun ne kadarının yüzey akışıyla ve buharlaşmayla kaybolduğuna bağlı. Tarım uygulamaları, bölgeyi kaplayan bitki örtüsü, toprak tipi ve arazinin eğimi de bu noktada etki gösteriyor. Sıcaklıklar ile yağış kalıpları iklim değişimiyle birlikte değiştikçe ve tarım uygulamaları artan nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak için yoğunlaştıkça, ekinlere ulaşan yeşil suda da değişimler olması bekleniyor.
Yeni çalışmada yer almayan ve Alabama Ãœniversitesinde Ä°nÅŸaat, Yapı ve Çevre MühendisliÄŸi yardımcı profesörü olan Mesfin Mekonnen ise çalışmanın, “iklimin ekin alanlarındaki su mevcudiyetine etkisini vurgulama bakımından tam zamanında yayımlandığını” belirtiyor.
“Makaleyi asıl ilginç hale getiren ÅŸey, hem yeÅŸil hem de mavi suyun hesaba katıldığı bir su kıtlığı göstergesinin geliÅŸtirilmiÅŸ olması” diyor. “ÇoÄŸu çalışmada sadece mavi su kaynaklarına odaklanılırken, yeÅŸil su pek hesaba katılmıyor.”
AraÅŸtırmacılar iklim deÄŸiÅŸimi kapsamında, küresel tarımsal su kıtlığının ekim alanlarının %84’e kadarında artış göstereceÄŸini ve su teminindeki kayıpların da bu ekim alanlarının yaklaşık %60’ında kıtlığa yön vereceÄŸini keÅŸfetmiÅŸ.
Kaynak: Amerikan Jeofizik Birliği. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
