Southampton Üniversitesinde çalışan taşılbilimcilerin öncülük ettiği bir araştırmada, Avrupa’nın şimdiye kadarki en büyük karasal avcılarından birinin kalıntılarına ulaşılmış. Uzunluğu 10 metreden fazla olan bu dinozor, yaklaşık 125 milyon yıl önce yaşamış.
İngiltere’nin güney kıyısındaki Wight Adası’nda gün yüzüne çıkarılan ve Sandown’daki Dinozor Ada Müzesi’nde tutulan çeşitli tarih öncesi kemikler, spinozor şeklinde bilinen iki ayaklı, timsah yüzlü yırtıcı bir dinozor türüne ait. Bulunduğu jeolojik katman sebebiyle ‘Beyaz Kaya spinozoru’ ismi takılan bu yırtıcı etkileyici boyutlardaymış.
Çalışmaya öncülük eden doktora öğrencisi Chris Barker, “Uzunluğu 10 metreyi aşan ve ağırlığı muhtemelen birkaç ton olan devasa bir hayvanmış” diyor. “Boyutlarının bir kısmına bakılırsa, şimdiye kadar Avrupa’da bulunan en büyük yırtıcılardan birini temsil ediyor gibi duruyor; hatta bilinen en büyüğü bile olabilir. Keşke daha fazla madde olsaydı fakat bunlar bile hayvanın ne kadar muazzam olduğunu göstermeye yetiyor.”
Keşif, Southampton Üniversitesinde çalışan ve geçtiğimiz sene keşfettiği iki yeni tür hakkında makale yayımlayan araştırma takımının spinozorlara yönelik önceki çalışmasına dayanıyor.
Diğer parçaların yanında devasa bir leğen kemiği ve kuyruk omurgası da içeren ‘Beyaz Kaya spinozorunun’ kemikleri, Wight Adası’nın güneybatı kıyısındaki Compton Chine bölgesi civarında keşfedilmiş. Kretase döneminden kalan bu kayalar, dinozorlarıyla ünlü. Fakat adadaki fosil kayıtları, tarihin birden fazla bölümüne ait dinozorlar barındırıyor. Üstelik bu bölümlerden bazıları bugün bile yeterince bilinmiyor.
Southampton Üniversitesinde evrim ve taşılbilim okutmanı olan eş yazar Dr. Neil Gostling, “Bu numune, dinozor fosilleri bakımından çok fakir olan Vectis Oluşumu’nda alışılmadık bir aşınmaya uğramış” diyor. “İngiltere’de bilinen en genç spinozor maddesi bu olabilir.”
125 milyon yıllık Vectis Oluşumu, deniz seviyelerinin yükselmeye başladığı bir dönemi muhafaza ediyor. ‘Beyaz Kaya spinozoru’, bu bölgedeki lagün suları ve sığ tuz bölgelerinde gezerek yiyecek aramış.
“Şu an sadece parçalardan bilindiği için resmi ve bilimsel bir isim vermedik” diyor eş yazar Darren Naish ve şöyle ekliyor: “Zamanla daha fazla kalıntının ortaya çıkmasını umuyoruz.
“Bu yeni hayvan, geçtiğimiz yıl yayımlanan ve spinozor dinozorların yaygınlaşmadan önce batı Avrupa’dan çıkarak çeşitlendiğini söyleyen önceki savımızı destekliyor.”
Kemik üzerinde yer alan izler ise, bu devin vücudunun öldükten sonra bile çeşitli leşçi ve çürükçülleri nasıl desteklediğini gösteriyor.
Portsmouth Üniversitesi ve İngiltere Doğa Tarihi Müzesinde doktora öğrencisi olan eş yazar Jeremy Lockwood, “Bu harika fosillerin çoğu, İngiltere’nin en yetenekli dinozor avcılarından biri olan ve ne yazık ki COVID salgınından hemen önce hayatını kaybeden Nick Chase tarafından bulunmuştu” diyor. “Nick ile beraber bu dinozorun kalıntılarını arıyordum ve üzerinde, her biri yaklaşık işaret parmağım boyutunda tünel açılmış bir yığın kalça kemiği buldum. Bunların, bir çeşit leşçi böceğin kemik yiyen larvaları tarafından oluşturulduğunu düşünüyoruz. Bu dev katilin bir sürü böceğe yemek olması ilginç bir düşünce.
Araştırmacılar, yakın gelecekte kemiklerin dahili mikroskobik özelliklerine bakmak için maddeden ince kesitler oluşturmak ve bu sayede hayvanın büyüme hızı ile olası yaşı hakkında bilgi edinmek istiyor.
Çalışma geçtiğimiz hafta PeerJ bülteninde yayımlandı.
Kaynak: Southampton Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
