Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) ile diğer kurumlarda çalışan gökbilimciler, çok uzak bir galaksiden gelen ve şaşırtıcı bir düzenlilikte parladığı görünen tuhaf, sürekli bir radyo sinyali tespit etmişler.
Sinyal, hızlı radyo patlaması veya FRB şeklinde sınıflandırılmış. Astrofiziksel kökeni bilinmeyen ve çok güçlü sinyaller taşıyan FRB’ler, genelde en fazla birkaç milisaniye sürüyor. Fakat bu yeni sinyal üç saniyeye kadar devam ediyor; yani ortalama bir FRB’den yaklaşık 1.000 kat uzun sürüyor. Araştırmacılar bu çerçevede, dönemsel açıdan net bir kalıbın bulunduğunu ve radyo dalgalarının kalp atışına benzer şekilde her 0,2 saniyede bir aniden yükseldiğini keşfetmişler.
Araştırmacıların FRB 20191221A şeklinde etiketlediği sinyal, an itibarıyla en uzun süre devam eden ve şimdiye dek en net dönemsel kalıp sergileyen FRB.
Sinyalin kaynağı, Dünya’ya birkaç milyar ışık yılı mesafedeki uzak bir galakside yer alıyor. Bu kaynağın tam olarak ne olabileceği henüz bilinmese de, gökbilimciler sinyalin ya bir radyo atarcasından ya da bir magnetardan çıkıyor olabileceğini düşünüyor. Bunların her ikisi de birer nötron yıldızı çeşidi; dev yıldızların, son derece yoğun olup hızla dönen çökmüş çekirdekleri.
MIT Kavli Astrofizik ve Uzay Araştırmaları Enstitüsünde doktora sonrası araştırma görevlisi olan Daniele Michilli, “Evrende katı şekilde dönemsel sinyal yayan pek fazla şey bulunmuyor” diyor. “Kendi galaksimizden bildiğimiz örnekler, dönen ve bir deniz feneri gibi ışınlı bir yayılım üreten radyo atarcaları ile magnetarları. Bu yeni sinyalin de hormonlu bir magnetar veya atarca olabileceğini düşünüyoruz.”
Araştırma takımı, bu kaynaktan daha fazla dönemsel sinyal tespit etmeyi düşünüyor. Kaynak, sonrasında astrofiziksel bir saat şeklinde kullanılabilir. Örneğin patlamaların sıklığı ve kaynak Dünya’dan uzaklaştıkça bunların nasıl değiştiği, evrenin genişleme hızını ölçmekte kullanılabilir.
Keşif dün Nature bülteninde sunuldu.
Yazar: Jennifer Chu/Massachusetts Teknoloji Enstitüsü. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
