Louisiana Eyalet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Merkezine bağlı New Orleans Sinirbilim Merkezi ile Hücre Biyolojisi ve Anatomisi, Nöroloji ve Göz Hekimliği bölümlerinde çalışan Dr. Yuhai Zhao ile Dr. Walter J. Lukiw’in öncülüğünde yürütülen bir araştırma, bağırsaklarda başlayıp beyin hücrelerinde iltihap destekleyen güçlü bir toksinle son bulan ve Alzheimer hastalığının gelişimine katkıda bulunan bir güzergâhı ilk defa gösteriyor. Araştırmacılar, bunu önlemek için ise basit bir yol öne sürüyorlar. Bulgular Frontiers in Neurology bülteninde yayımlandı.
Bilim insanları, insanların mide bağırsak kanalındaki Gram-negatif Bacteroides fragilis bakterisinin BF-LPS şeklinde bilinen çok güçlü bir nörotoksin ürettiğini keşfetmişler.
“Lipopolisakkaritler veya LPS’ler, genel olarak belki de bilinen en güçlü mikrop kaynaklı iltihap destekleyici nörotoksik glikolipitler” diyor Dr. Lukiw. “Bizimkinin de aralarında bulunduğu pek çok laboratuvarda, Alzheimer hastalığından etkilenen insan beyninin nöronlarında farklı LPS tipleri tespit edilmişti.”
Bu çalışmada araştırmacılar, BF-LPS’nin bağırsaktan beyne uzanan güzergâhını ve beyne ulaştığı zamanki faaliyet mekanizmalarını detaylarıyla anlatıyor. Mide bağırsak kanalından sızan BF-LPS, dolaşım sistemi aracılığıyla kan beyin bariyerinden geçerek beynin bölümlerine ulaşıyor. Ardından, beyin hücrelerindeki iltihabı artırıyor ve hücre bütünlüğünü destekleyen bir protein olan nörona özgü nörofilament hafif zinciri (NF-L) baskılıyor. Bu proteinin eksikliği, Alzheimer’dan etkilenen nöronlarda gözlendiği gibi nöron hücresinde ilerleyici körelmeye ve nihayetinde hücre ölümüne yol açıyor. Bilim insanları, yeterli lif tüketimiyle bu sürecin önüne geçilebileceğini aktarıyor.
Amerikalıların günde ortalama 10-15 gram lif tükettiği tahmin ediliyor. ABD Tarım Bakanlığı, 50 yaşından genç kadınların günde 25 gram ve erkeklerin 38 gram lif tüketmesini öneriyor. 50 yaşın üstündeki kadın ve erkeklerin ise her gün 21 ve 30 gram lif tüketmesi gerekiyor.
Kaynak: Louisiana Eyalet Üniversitesi Sağlık Bilimleri. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
