Seyahat, az uyuma, stres bağışıklık sistemimizi mahvedebilir.
Hastalanmak bir şanstır fakat seyahat etmek bu oranı daha da artırabilir.
Hastalanmak bir şanstır fakat seyahat etmek bu oranı daha da artırabilir.
Geçen ay New York’taki 11 Eylül anma töreninde bulunan seyirciler Hillary Clinton’ın titreyerek töreni terk etmesini ve tökezleyen Hillary Clinton’a sağlık görevlilerinin bekleme aracında yardım etmesini izlediler. Kısa bir süre sonra Clinton’ın doktoru Demokratik başkan adayına zatürre teşhisinin konulduğunu açıklayan bir bildiri yayınladı.
Daha sonraki raporlar hasta olanın sadece Clinton olmadığını gösterdi. Clinton’ın kampanya takımında olan diğer birçok üyenin de son zamanlarda dehidrasyondan, solunum enfeksiyonuna kadar pek çok hastalıktan muzdarip olduğu pazartesi günü rapor edildi.
Hastalık dalgasının sebebi kötü şans olabilir fakat bu bir çok seyahat ve uzun yolculuğun hastalıklarla olan ilişkisi çerçevesinde söz konusu olamaz.
Washington Üniversitesi’nde küresel sağlık ve aile hekimliğinde Doçent Doktor olan Christopher Sanford bu konu hakkında şunları söyledi: “Kronik olarak uykudan yoksun olmanın, çok çalışmanın ve stressin herkesin enfeksiyonlara karşı direncini düşürdüğünü söyleyebilirim.”
Siyasilerin koşuşturmacası kadar yoğun olsun olmasın, seyahat etmek insanları her türden koşula maruz bıraktığından hastalıklara karşı daha hassas kılıyor olabilir.
Stanford Sağlık Hizmetlerinde aile doktoru olan Catherine Forest şu şekilde ifade ediyor: “Sizi enfeksiyonlara karşı riske atan şey; ya virüs, bakteri veya parazitlere daha fazla maruz kalmanız ya da seyahat etmenin bu tip şeylere karşı direncinizi daha da azaltmasıdır.
Sanford’a göre seyahat ederken diğer yolcularla yakın olmak, yolcuları pek çok zararlı böcekle temasa maruz bırakabilir.
Sanford bu konu hakkındaki şöyle devam ediyor;‘’ Jetler ve havaalanlarından geçen kimseler nezle ve gribi de içeren enfeksiyonlara yakalanma konusunda daha yüksek risk altındadır bunun da nedeni sadece daha çok insana maruz kalmalarıdır. Günlük bakım yerlerinde çalışan insanların daha sık nezleye yakalanması gibi kalabalığa maruz kalan kimseler daha fazla öksürür ve belirgin derecede daha fazla risk altındadırlar.’’
Araştırmalar, Sanford’un iddialarını destekliyor. En çok alıntılanan 2002 yılında American Medical Association dergisinde yayınlanan bir çalışmaya göre uçak yolcularının yüzde yirmisinin uçuş günleri süresince beş ile yedi gün arasında solunum enfeksiyonu gözlendiği ortaya atıldı.
Ek olarak, yolda olmakla bağlantılı belli davranışlar bizi enfeksiyonlara karşı daha savunmasız yapıyor. Uyku düzeninin bozulması bunlardan en yaygını. Gece boyunca seyahat etmek, farklı zaman dilimine geçmek veya yoldayken programınızdaki sadece bir değişiklik yolcunun normal uyku düzenini bozabilir.
Sanford, “Uyku yoksunluğunun belirgin bir şekilde bağışıklık sistemini zayıflattığı ve kişiyi nezle gibi şeylere karşı daha savunmasızlaştırdığı söylenebilir.’’
2009 yılında yapılan bir çalışmada 14 gün boyunca gece süresince yedi saatten az uyuyan katılımcıların günde sekiz saat uyuyan katılımcılara oranla soğuk algınlığı virüsüne yaklaşık üç kat daha kolay yakalanmasının yüksek olasılıkta olduğu bulundu. 2005’te yapılan bir çalışmada benzer sonuçlar verdi. Bir hafta süresince gece boyunca altı saatten az uyuyan katılımcıların, yedi saat uyuyan katılımcılara oranla yaygın soğuk algınlığı virüsüne yakalanmalarının dört kat daha yüksek olasılıkta olduğu bulundu ve beş saatten daha az uyuyan insanların çok daha yatkın olduğu bulundu.
Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi’nde uyku tıbbı, akciğer hastalıkları ve yoğun bakım uzamanı olan Akram Khan; zaman dilimleri arasında gerçekleşen uçuşların,özellikle batıdan doğuya seyahat eden yolcular için zor olduğunu söyledi.
Khan, “Çoklu zaman bölgelerine seyahat eden insanlarda vücut stressi artabilir ve bu sizin biyolojik saatinizi bozabilir” şeklinde ifade etti.
Stressin genel olarak immün sistemini zayıflatma eğiliminde olduğunu ekledi. Bunun anlamı uçakları yakalamak için acele etmek ve bununla ilgili olarak yoğun uçuş planları vücudun enfeksiyonlara karşı hassasiyetinde de rol oynayabilir.
Neyse ki yolcuların kendilerini koruyabilecekler pek çok önlem vardır. Sanfor bunların bazılarının oldukça standart olduğu ekledi, düzenli olarak elleri su ve sabunla yıkamak gibi…
Aynı zamanda Sanford grip aşısı olanın iyi bir fikir olduğunu önerdi ve 65 yaşından büyük olan insanlar için zatürreye yönelik iki uygun aşı vardır.
Elleri yıkamak, bol miktarda su içmek ve dinlemek gibi iyi alışkanlıklar anahtardır.
Khan, seyahat ederken bol su içmenin immün sistemini destekleyen başka önemli bir yol olduğunu söylüyor. Uçmak, özellikle vücut üzerinde dehidrasyon eğilimi yaratır. Forest seyahat eden insanların bacaklarını hareket ettirmelerini hatırlamaları ve düzenli olarak bacaklarını esnetmeleri gerektiğini, saatlerce bir pozisyonda oturduktan sonra kan pıttılaşması riskinin arttığını ekledi.
Ve tabiki uyku düzenine sadık kalmak için çaba sarf etmek çok önemli. Uzmanlar genellikler zaman bölgelerinde seyahat eden insanlara hedeflerine ulaştıklarında mümkün olduğu kadar gün ışığına maruz kalmalarını, gün içinde uyumamalarını ve jet lag durumunu olabildiği kadar çabuk aşmaları için gece yatağa erken gitmelerini öneriyor. Khan sözlerine düzenlerini ayarlamada zorluk çeken insanların sabah biraz kafein alınmasının, düşük dozda melatonin alımının geceleri uykuya dalmayı kolaylaştırması gibi yardımcı olduğunu ekledi.
Forest, genel olarak elleri yıkamak, bol miktarda su içmek ve dinlemek gibi iyi alışkanlıklara sadık kalmanın anahtar olduğunu söyledi ve şunu ekledi, “insanlar bana gelip seyahat için kendilerini nasıl koruyabileceklerini sordukları zaman, onlara kendinize dikkat etmeyi ihmal etmeyin. Hatta seyahat etmediğiniz zamanlardan daha da fazla…”
Çeviren: Merve Gültan
