NASA’nın Hubble Uzay Teleskobu’nu kullanan bilim insanları, dün yayımlanan ve dönüm noktası niteliği taşıyan bir çalışmayla beraber en yakın galaktik komşumuz Andromeda’yı çevreleyen dev gaz örtüsünün haritasını çıkarmışlar. Araştırmacılar, galaksiden yaklaşık 1.3 milyon ışık yılı öteye uzanan (Samanyolu’nun yarı mesafesi kadar) ve bazı yönlerde 2 milyon ışık yılı kadar uzağa giden bu görünmez, yayılı haldeki ince plazma halesini bulunca şaşırdıklarını belirtiyor. Buna göre Andromeda’nın halesi, kendi galaksimizin halesine tosluyor.
Araştırmacılar ayrıca halenin, iç içe geçen iki ayrı gaz kabuğuyla beraber katmanlı bir yapıda olduğunu bulmuş. Araştırma, bir galaksiyi çevreleyen hale üzerine yapılmış en kapsamlı çalışma olma özelliği taşıyor.
Yale Üniversitesi’nde çalışan eş araştırmacı Samantha Berek şöyle açıklıyor: “Galaksileri çevreleyen dev gaz halelerini anlamak, son derece önemli. Bu gaz rezervuarı, gelecekte galaksi içerisinde oluşacak yıldızlar için yakıt barındırmanın yanısıra, süpernova gibi olaylardan gelen sızıntıları da taşıyor. Galaksinin geçmişteki ve gelecekteki evrimine ilişkin ipuçlarıyla dolu. Nihayet en yakın galaktik komşumuzda, bunun üzerinde çok detaylı bir şekilde çalışabiliyoruz.”
Çalışmanın lideri, Notre Dame Üniversitesi’nde çalışan Nicolas Lehner, “Yaklaşık yarım milyon ışık yılı boyutundaki iç kabuğun, çok daha karmaşık ve dinamik olduğunu keşfettik” diye açıklıyor. “Dış kabuk daha pürüzsüz ve sıcak. Aradaki bu farklılık, iç haleyi daha doğrudan etkileyen galaksi diskindeki süpernova faaliyetinin etkisinden kaynaklı olabilir.”
NASA/Goddard Uzay Uçuş Merkezi. Ç: O.
